Een federale regering met enkel een sociaaleconomisch programma en relatieve communautaire rust: volgens Jules Gheude in zijn essay Waals Testament is dat slechts schijn. De tegenstellingen tussen Vlamingen en Franstaligen zullen sneller weer opduiken dan verwacht. Gheude was een medewerker van wijlen François Perin, de Luikse grondwetspecialist en midden de jaren zeventig kort minister voor het Waals-regionalistische Rassemblement Wallon (RW). Gheude werkte op het kabinet van Perin en volgde dagelijks de Vlaamse pers op.
Het Vlaamse doel blijft confederalisme met een gedeelde hoofdstad en maximale autonomie voor Vlaanderen en Wallonië, schrijft Gheude. De zevende staatshervorming komt er volgens de auteur snel. Het probleem is dat Wallonië daar niet op is voorbereid. Noch mentaal, noch economisch. De Walen denken dat België een soort van eeuwigdurend bestaan zal leiden. Dat is een zware vergissing. De tweespalt in België is niet enkel een uitvinding van politici, ze leeft ook bij de bevolking, zegt Gheude. Hij spoort de Walen aan dat onder ogen te zien en zich mentaal voor te bereiden op een post-Belgisch tijdperk.
Dat moesten ze volgens hem al veel vroeger hebben gedaan. Hij stelt dat het al begin jaren tachtig duidelijk was dat België geen toekomst meer had: “Het faillissement bij Cockerill-Sambre in 1981 had ook Vlaanderen ertoe gebracht op de solidariteit met Wallonië terug te komen: Geen Vlaamse cent meer voor het Waalse staal. Zonder solidariteit kan natuurlijk een federaal stelsel niet lukken. Voor mij werd het derhalve duidelijk dat België onherroepelijk veroordeeld was. Vlaanderen was een natie geworden en niets zou het kunnen beletten een soevereine staat te worden. Maar de Franstalige leiders passen liever de struisvogelpolitiek toe. Zij willen de werkelijkheid niet zien en klampen zich vast aan het federalisme, als de papegaai aan zijn stok.”
Gheude maakt zich zorgen over de economische toestand in Wallonië. Het bbp per inwoner in Vlaanderen ligt 20 procent hoger dan het Europese gemiddelde. Het Waalse ligt daar 14 procent onder. Op de arbeidsmarkt is de kloof tussen Vlaanderen en Wallonië alleen maar groter geworden. In 1983 lag de werkloosheid in Vlaanderen 3 procentpunt lager dan in Wallonië, nu is dat meer dan 7 procentpunt. Gheude haalt de cijfers van de Waalse econoom Jules Gazon aan: indien de Walen niet langer op de Vlaamse solidariteit kunnen rekenen, dan moeten de Waalse uitkeringen met 20 procent dalen.
De verantwoordelijke voor de Waalse neergang is volgens Gheude de Parti Socialiste. Hij hoopt dat de partij van Elio Di Rupo door de Publifin-affaire weldra ook in Wallonië van de macht wordt verdreven, maar ziet evenmin heil in de andere Waalse partijen. In een post-Belgisch scenario kan Wallonië volgens Gheude enkel overleven door toenadering tot Frankrijk te zoeken. Gheude fietst in zijn boek wel met een brede boog om een bezwaar heen: de Waalse bevolking is niet happig op een toenadering tot Frankrijk.
Jules Gheude, Waals Testament. Ongemakkelijke waarheden over de toekomst van België, Doorbraak, 2017, 110 blz., 18,50 euro
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier