De verzoener van Google

Sundar Pichai kan vrij beschikken over de aandelenbonus van meer dan 380 miljoen dollar die hij in 2014 kreeg. Hij wordt zo riant beloond voor zijn sleutelpositie: de dominantie van de diensten van Google vrijwaren.

Het is niet abnormaal dat technologiebedrijven sleutelfiguren onder aandelenbonussen bedelven – denk maar aan opperdesigner Jony Ive bij Apple. Maar Sundar Pichai speelt in een klasse apart. Zijn loon voor 2017 moet nog worden bekendgemaakt, maar het staat nu al vast dat hij miljardair is dankzij het gulle Google. Techbedrijven kiezen graag voor riante aandelenbonussen, omdat die fiscaal aantrekkelijk zijn. Bovendien komen ze met een wachtperiode, wat jobhoppen ontmoedigt. Meestal kan de eigenaar pas na vier jaar vrij over de aandelen beschikken. Deze maand komt Pichai’s grootste aandelenbonus, die van 2014, vrij. Die is nu meer dan 380 miljoen dollar waard.

Dat hij financieel zo wordt vertroeteld, komt omdat Pichai een cruciale rol heeft. In 2015 vervelde Google tot de holding Alphabet. De oprichters Larry Page en Sergey Brin speelden al langer met het plan de enorme cashflow uit de traditionele zoekmachine- en internetactiviteiten te investeren in langetermijnprojecten. Liever dan op de winkel te passen, zouden zij meer interesse hebben om de wereld te veranderen met zaken zoals onsterfelijkheid en zelfrijdende auto’s. Page werd de CEO van de holding Alphabet, Pichai werd de CEO van de nieuwe dochter Google, waar alle klassieke afdelingen onder zitten.

Pichai moet meer doen dan zorgen dat het geld blijft binnenkomen, hij moet ook de dominantie van de internetactiviteiten te beschermen. De zoekmachine, het mobiele besturingssysteem Android, Gmail en nog vier andere diensten van Google hebben meer dan 1 miljard gebruikers. Maar op elk domein liggen machtige concurrenten zoals Microsoft, Facebook en Apple op de loer.

Grenzen verleggen

Voor de langetermijnstrategie is Pichai – een van oorsprong Indiase ingenieur – de geknipte figuur. Pichai kwam in 2004 aan boord als productmanager bij Google, na korte passages bij een computerchipproducent en McKinsey. Het was voor hem een compleet nieuwe sector, maar dat schrikte Pichai niet af. “Het is altijd goed met mensen te werken die je onzeker maken over jezelf. Op die manier probeer je altijd je grenzen te verleggen”, zei hij enkele jaren geleden over zijn start bij Google.

Een van zijn eerste grote projecten was de Google-toolbar, een knoppenbalk voor de internetbrowser van Microsoft. Destijds probeerde Microsoft de zoekmachine van Google in de vernieling te rijden door als standaardzoekmachine zijn eigen dienst naar voren te schuiven in zijn internetbrowser. Met een eigen knoppenbalk pareerde Pichai de agressieve aanval van Microsoft. Hij kreeg later ook Google Chrome en Android onder zich. Ze groeiden uit tot ‘s werelds populairste internetbrowser en mobiele besturingssysteem. Microsoft zou Google in die domeinen nooit meer in een houdgreep kunnen houden.

Tijdens zijn carrière vertrouwde Page aan de diplomatische en bescheiden Pichai steeds meer de verantwoordelijkheid toe over de productstrategie. Het was dan ook geen verrassing dat Pichai uiteindelijk de CEO van de hele internetdivisie werd. Hij voelt zich ook een stuk beter op zijn gemak voor een publiek dan Page, wiens stembanden deels verlamd zijn geraakt door een zware verkoudheid. Google is ondertussen een moloch met een omzet van 109 miljard dollar en 88.000 werknemers.

Brokken lijmen

Pichai moet niet alleen intern regelmatig de troepen toespreken, hij moet ook naar de buitenwereld het aimabele gezicht van Google zijn. Maar onder meer Europees commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager verliest Google niet uit het oog. Google wordt door de Europese Unie aangepakt voor schending van de privacy, belastingontwijking en het misbruik van zijn dominantie in onlineadvertenties en mobiele besturingssystemen.

Intern moet Pichai ook nog wat brokken lijmen. Hij moest vorig jaar zijn vakantie annuleren om James Damore te ontslaan. Die programmeur had onder meer geschreven dat vrouwen biologisch minder geschikt zijn om te programmeren. Slechte timing, want Google wordt net aangeklaagd voor discriminatie van vrouwen bij promoties. Pichai legde uit dat bij Google over veel kan worden gediscussieerd, maar dat Damore een grens had overschreden. Het personeel is nog altijd verdeeld. Zo lekten medestanders van Damore de contactgegevens van hun collega’s die zich inzetten voor positieve discriminatie aan rechtse internettrollen.