Een recente OESO-studie over de huisvestingsmarkten bestempelt de Belgische als instabiel, rigide en te zwaar belast. De organisatie geeft ook de remedies om die trend te temperen.
Tussen 1980 en 2008 verdubbeleden de Belgische prijzen voor huisvesting bijna. Enkel in het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Ierland ging het nog harder, leert een recente studie van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. De OESO heeft ook kritiek op onze woningmarkt, en geeft huiswerk mee.
Hypothecaire aftrek
België kent een fiscale aftrek van de intresten op hypotheekleningen. De OESO vindt dat “er een einde moet komen aan de ongelijke fiscale behandeling van de huisvesting en andere vormen van investering.” Hoe? Door ervoor te zorgen dat “het verschil in rendement vóór en na belasting gelijk is voor zowel de huisvesting als de andere spaarvormen”.
Het meest eenvoudige voorstel is wellicht de volledige afschaffing van fiscale aftrekbaarheid. De sector argumenteert echter dat een fiscale aftrek de toegang tot eigendom vergemakkelijkt en een manier is om het spaargedrag aan te zwengelen: 70 procent van de Belgen is eigenaar van zijn woning. Het gaat er niet om zijn sector te ondersteunen, “maar om het langetermijnsparen te bevorderen”, voert Robert De Meulenaere (Confederatie Bouw) aan. “Een investering in een woning is niet zomaar om het even welke investering.” Ook Eric Verbeeck, de voorzitter van de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS), verdedigt zijn belangen: “Als geraakt wordt aan de fiscale aftrek, dan dreigt de vastgoedpromotie bruusk stil te vallen”. Niet meer of niet minder.
Lagere prijzen
De transactiekosten zetten een rem op het aantal verhuizingen, vindt de organisatie. Door die kosten terug te brengen tot het gemiddelde (8 procent, tegenover 15 procent in België) zou de kans van verhuizing met ongeveer 0,5 procent toenemen op jaarbasis.
De lage Vlaamse registratierechten van 10 procent zijn een goede zaak, klinkt het bij Bart Van Opstal, voorzitter van de Federatie van Notarissen. Bij een tweede aankoop kunnen de registratierechten die bij de eerste transactie betaald werden tot 15.000 euro afgetrokken worden. Misschien kunnen de notariskosten ook omlaag? Van Opstal: “Ik wil er ook aan herinneren dat de notariskosten de jongste dertig jaar nooit geïndexeerd werden.”
Woningbouw
Een betere beschikbaarheid van het woningaanbod komt tegemoet aan de marktvraag en tempert prijsstijgingen. De OESO suggereert onder meer om de afleveringstijd van stedenbouwkundige vergunningen in te korten, beperkingen op de nieuwbouw van huurwoningen te verminderen en verlaten terreinen en gebouwen te belasten.
Dat komt vaak overeen met de verzuchtingen van de Brusselse Confederatie Bouw: de procedure voor de aflevering van stedenbouwkundige vergunningen is te lang en de gemeenten zijn pietluttig. Grote overheidsprojecten lopen ook regelmatig vast op de ingewikkelde stedenbouwkundige wetgeving.
Controle op de huurmarkt
“Een strikte reglementering van de huurmarkt kan de mobiliteit in de huisvesting belemmeren”, zegt de OESO-studie. ‘Beschermde’ huurders zijn minder geneigd om te verhuizen. Een bijkomend effect is een dalend huurrendement en -aanbod. “Als de huurreglementering de investeerders ontmoedigt, schiet ze haar doel voorbij”, vindt Robert De Meulenaere. “U mag niet vergeten dat het huuraanbod bepaald wordt door het rendement dat de verhuurder uit zijn investering haalt. Ook hier kan de fiscale hefboom gebruikt worden om het huurrendement te verbeteren.”
GQ
