Dat vooral multinationals Vlaamse innovatiesubsidies opslokken, zo luidde recente kritiek op het IWT. Maar daarom worden kmo’s nog niet benadeeld. Trouwens, nooit gaf Vlaanderen meer uit aan onderzoek & ontwikkeling (O&O).
Dat vooral multinationals Vlaamse innovatiesubsidies opslokken, zo luidde recente kritiek op het IWT. Maar daarom worden kmo’s nog niet benadeeld. Trouwens, nooit gaf Vlaanderen meer uit aan onderzoek & ontwikkeling (O&O).
Alleen echt vernieuwende knowhow geeft nog een voorsprong op de competitie uit lagelonenlanden. In een regio als Vlaanderen, waar kennis zowat de enige grondstof is voor het uitbouwen van de welvaart, is innovatie dan ook van groot belang. Het is dus goed nieuws dat de economische crisis geen rem zet op de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling (O&O) in Vlaanderen. Sterker nog: uit het recentste rapport van het Expertisecentrum voor O&O-monitoring (Ecoom) blijkt dat Vlaanderen 2,4 procent van het Vlaamse bruto binnenlands product investeert in onderzoek en ontwikkeling. Dat is meer dan ooit tevoren.
De stijging van de O&O-uitgaven is vooral te verklaren doordat bedrijven de jongste twee jaar meer geld investeerden in innovatie. “We zien bedrijven op eigen kracht meer uitgeven aan onderzoek”, zegt Koenraad Debackere, de gedelegeerd bestuurder van KU Leuven Research en Development en een van de auteurs van het Ecoom-rapport. “Tussen 2009 en 2011 hebben ze 700 miljoen euro meer in onderzoek gestoken dan twee jaar eerder.”
Vooral grote bedrijven
Dat oogt allemaal fraai, maar er kwam eerder deze maand ook kritiek op het innovatiebeleid. Op een parlementaire vraag van Lode Vereeck (LDD) gaf Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten toe dat het gros van de innovatiesubsidies die het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) in 2012 uitreikte, naar multinationals was gegaan.
Voor 2013 heeft het IWT 316 miljoen ter beschikking. Daarvan gaat 120 miljoen naar innovatiesubsidies voor bedrijven. IWT-directeur Veerle Lories: Ongeveer een derde van onze innovatiesteun vloeit naar de kmo’s.”
Dat kmo’s de weg naar de subsidiepotten minder vlot vinden dan grote bedrijven is een oud zeer. Het Ecoom-rapport doet vermoeden dat de inspanningen om meer kmo’s te betrekken bij innovatie eindelijk zoden aan de dijk zetten. Koenraad Debackere spreekt van een frappante stijging van de onderzoeksbudgetten bij kmo’s: “Tussen 2009 en 2011 is het innovatiebudget bij kmo’s gestegen van 94 naar 114 miljoen.”
Dat er een verschuiving bezig is, bevestigen ook de cijfers die minister Lieten vrijgaf. Zo zijn de uitgaven voor het kmo-programma van het IWT de jongste jaren wel degelijk gestegen: van 14,6 miljoen in 2007 tot 22,5 miljoen in 2012. Minister Lieten kondigde vorige week overigens opnieuw een aantal initiatieven aan om kmo’s nog beter te begeleiden.
Zonder resultaatsverbintenis
Innovatiesubsidies zijn beleidsinstrumenten voor de lange termijn. Het IWT bestaat nu bijna 25 jaar. Tijd dus om zich af te vragen of de inspanningen om Vlaanderen als innovatieve onderzoeksregio op de kaart te zetten, ook lonen. Uit de gegevens van Ecoom blijkt alleszins dat het aantal werknemers in O&O tussen 2001 en 2011 is gestegen van 34.666 naar 39.282. Dat zijn 460 extra arbeidsplaatsen in onderzoek en ontwikkeling per jaar.
