Nieuwe bankencrisis dreigt

Trends onderzocht de financieringsproblemen van de banken en kwam tot de conclusie dat we lijken af te stevenen op een nieuwe crisis.

De geldmarkt droogt op voor de Europese banken, terwijl ze zelf hun liquiditeiten liever een nachtje bij de ECB parkeren dan het uit te lenen aan de collega’s. Het ziet ernaar uit dat we afstevenen op een nieuwe bankencrisis. IMF-topvrouw Christine Lagarde pleitte dit weekend voor een versterking van het kapitaal van de Europese banken. Lagarde deed haar uitspraken niet toevallig nu. De banken kampen sinds een paar weken met financieringsproblemen. En Lagarde beseft dat een sterke balans met een hoog kapitaal de beste manier is om aan liquiditeiten te komen.

Afhankelijk

Trends onderzocht deze week de financieringsproblemen van de banken en stelde vast dat de Amerikaanse geldmarktfondsen steeds minder happig zijn om te investeren in Europese banken.

Amerikaanse geldmarktfondsen (money market funds) kopen kortetermijneffecten zoals overheidsobligaties en commercial paper, en zijn een belangrijke verstrekker van liquiditeiten aan de financiële sector. De Europese banken, en vooral de Franse, zijn er sterk afhankelijk van voor hun kortetermijnfinanciering.

De Amerikanen stellen niet alleen minder geld ter beschikking, ze hanteren ook kortere looptijden. “In de praktijk geldt een maximale looptijd van zeven dagen, en in sommige gevallen is overnightfinanciering de regel”, vertelt een geldmarktspecialist in Trends.

Lenen

Ook tussen de banken zelf circuleert het geld moeizaam, wat wijst op een groeiend onderling wantrouwen. Vooral de banken met veel overheidsobligaties uit PIIGS-landen op hun balans worden met argusogen bekeken. De ECB pompt wel voldoende liquiditeiten in de markt maar het probleem is dat ze nauwelijks circuleren.

“Op meer dan drie maanden is er gewoon geen geld beschikbaar, noch op de kapitaal- noch op de interbankenmarkt”, zegt een bankier. Een gevolg is dat er steeds grotere sommen op heel korte termijn moeten geherfinancierd worden, en dat vergroot de risico’s. Bovendien wordt het geld duurder en moet er onderpand tegenover staan.

Blanco chequeEn dus zijn heel veel banken voor hun financiering afhankelijk van de instrumenten van de Europese Centrale Bank (ECB). Een echt gezonde situatie is dat niet, oordeelt Itinera-econoom Ivan Van de Cloot: Van de Cloot.

“De ECB-printer blijft maar geld spuwen om het systeem recht te houden. Nogal wat banken blijven in business dankzij de ECB-funding. Ooit moet toch de vraag gesteld worden: blijven we de banken een blanco cheque geven of stellen we ze voor hun verantwoordelijkheid?” (PC)