De financiële markten kreunen om te overleven, maar de wekelijkse markt op het dorpsplein lijkt wel onverwoestbaar. Zelfs Jean-Pierre Roelandts van Colruyt is een fan.
“De traditionele markten worden jaar na jaar kleiner”, zegt Gino Van Ossel, hoogleraar detailhandel en marketing aan de Vlerick Business School. “Zeker op weekdagen zullen veel markten uitsterven, samen met hun ouder cliënteel. Vergelijk het met mensen die nog altijd met cash betalen, omdat ze dat heel hun leven hebben gedaan. Zo gaan ze ook naar de markt, omdat ze dat altijd al gewoon zijn geweest. Onze generatie heeft die gewoonte nooit gehad, zodat we later minder naar de markt zullen gaan.”
Toch hebben markten een aantal unieke troeven waarmee ze hun leven nog lang kunnen rekken. Van Ossel: “Markten zijn goedkoper en bieden verse producten, of ze hebben althans dat imago. Je wordt er persoonlijk bediend. Heel veel klanten gaan steevast naar hetzelfde kraam omwille van hun band met de marktkramer. De markt is ook een stuk beleving, denk maar aan de exotische Zuidmarkt in Brussel.”
Vooral de markten die producten bieden die je elders niet vindt, zijn nog een lang leven beschoren. “Denk maar aan het kraam dat olijven in 77 variëteiten aanbiedt en de verse pasta aan het kraam van de Italiaanse traiteur”, zegt Van Ossel.
Terug naar de traditie
Erik Buyst, hoogleraar economische geschiedenis aan de KU Leuven, is optimistisch. “Markten zijn zo oud als de beschaving”, zegt Buyst. “Ik heb daarom een goed oog in hun toekomst. Ik woon in Wemmel. Vroeger konden we alleen terecht op de markt van Jette. Tien jaar geleden begon Wemmel met een eigen markt en die werd een groot succes. Toegegeven, ze moest voor een deel de verdwijning van de lokale middenstand opvangen. Maar dat marktaandeel is toch maar naar de marktkramers gegaan, en niet naar de supermarkten.”
Een andere optimist komt uit een zeer onverdachte hoek. Jean-Pierre Roelands is commercieel directeur van Colruyt. “Elk verkoopkanaal vervult andere behoeften. Cola koop je bij Colruyt om je te bevoorraden, wat snel en efficiënt moet gebeuren. Een blikje cola koop je in het tankstation om je dorst te lessen, ook al is dat er driemaal zo duur dan in de supermarkt. Naar de markt ga je voor weer heel andere behoeften. Wie je daar ontmoet en wat je daar beleeft, is minstens even belangrijk als wat je er koopt. Daarnaast is de markt een traditie die past bij de terugkeer naar het authentieke, ook voor jonge mensen. Vergelijk het maar met de opkomst van de artisanale bieren. Als de markten verdwijnen, zal het zeker niet voor morgen zijn.” (JVG)
