De Spaanse vooraanstaande econoom Juan Ramon Rallo pleit voor een bail-in in plaats van een bail-out van de Spaanse banken.
Met de verkiezingen ging alle aandacht weer even naar Griekenland. Maar de echte veldslagen om de euro worden in Madrid en in Rome uitgevochten. Op de korte termijn blijft de situatie van de Spaanse banken een van de grootste zorgenkinderen van de eurozone.
Europa trok voor de Spaanse banken onlangs 100 miljard euro uit. De reactie van de financiële markten was ondubbelzinnig: dit bedrag is te klein. Bovendien heerste onmiddellijk de grootste twijfel over de bereidheid van de Spaanse overheid om de augiasstallen van de regionale banken (cajas) echt te gaan uitkuisen.
300 miljard verlies
Dat de 100 miljard euro veel te weinig is om de problemen van de Spaanse banken op te lossen, wordt stevig gedocumenteerd door Juan Ramon Rallo, een van de meest vooraanstaande Spaanse economen. Rallo zet eerst alle uitstaande leningen van de Spaanse banken op een rijtje: 300 miljard euro kredieten aan de vastgoedsector, 100 miljard kredieten aan aannemers, 660 miljard aan hypothecaire kredieten en 680 miljard euro aan kredieten voor particulieren. “Ik ga uit van verliespercentages die ik baseer op wat we al hebben gezien aan kredietproblemen in Spanje, op de evolutie van de recessie, op historische precedenten en op de recente ervaring in landen als Ierland.”
De Spaanse econoom komt tot 50 procent verlies op de vastgoed- en aannemerskredieten (200 miljard euro), 5 procent op de hypothecaire kredieten (33 miljard) en 10 procent op de andere consumentenkredieten (68 miljard). In totaal komt Rallo op een conservatieve schatting van een totaal verlies voor de Spaanse banken van 300 miljard. “Conservatief, want ik maak abstractie van verliezen op de portefeuille aan Portugees papier van 78 miljard euro, 10 miljard Grieks papier en evenveel Iers papier.”
Het aandelenkapitaal op de balansen van de Spaanse banken bedraagt 377 miljard euro. “Trek daar mijn conservatieve schatting van de verliezen af die Spaanse banken moeten inschrijven en er blijft afgerond nog 80 miljard euro aan kapitaal over”, zegt Rallo. “Opdat de Spaanse banken weer op een minimale manier aan de internationaal vereiste kapitaalratio’s zouden voldoen, is een eigen vermogen van minstens 250 miljard euro nodig. Er is dus geen 100 miljard euro nodig, maar 170 miljard. Benader je dat probleem als een voorzichtig huisvader, ga dan maar voor een kapitaalbehoefte van 200 miljard euro.”
Rallo vindt niet dat Europa of de Spaanse staat dan maar dieper in de geldbeugel moeten tasten. “Ik pleit er zelfs voor om ook de Europese lening van 100 miljard niet op te nemen. Die schuld komt uiteindelijk bij de Spaanse staat terecht en die stevent af op niveaus waar de markten absoluut geen pap meer van lusten.”
De oplossing ligt volgens Rallo voor het rapen. “De massale omzetting van obligaties uitgegeven door de Spaanse banken in kapitaal. Er staat in totaal voor 250 miljard euro aan obligaties op de balansen van de Spaanse banken die voor een dergelijke swap in aanmerking kunnen komen. Geen bail-out, maar een bail-in. Op die manier draaien investeerders zelf op voor de kosten van hun vergissing, het onderschrijven van de obligaties van Spaanse banken. Het is de hoogste tijd dat de kosten van bankverliezen afgewenteld worden op de belastingbetaler, de Europese of de Spaanse.”
Johan Van Overtveldt
