Buitenlandse investeringen nemen verder af in België

© belga

Wereldwijd namen de buitenlandse investeringen in 2009 verder af, met 20 procent minder banen die door nieuwe investeringsprojecten worden gecreëerd. België volgde die dalende trend, maar wist zich wel enkele plaatsjes hoger te wurmen op de Europese ranglijst. Al is dat beeld vertekenend. Dat blijkt uit het nieuwe rapport van IBM Global Business Services dat Trends kon inkijken.

De data en de daaraan gekoppelde analyse van IBM Plant Location International is een jaarlijkse afspraak met de investeringstrends. Dit voorjaar werd het rapport specifiek voor België bekendgemaakt, maar nu worden de resultaten afgewogen op wereldwijde schaal. Uit het eerste rapport bleek al dat ons land minder buitenlandse investeringprojecten aantrok in 2009. Dat beeld geldt nu wereldwijd.

Opvallend in het rapport is dat verschillende groeilanden in Azië en Oost-Europa fors moeten inleveren omdat investeerders grote projecten, vaak arbeidsintensief, uitstelden ten gevolge van de wereldwijde crisis. In voorgaande jaren profiteerden groeilanden nog van hun lage loonkostenstructuur om tal van projecten aan te trekken, maar “was veel minder het geval in 2008 en

Het aantal investeringsprojecten in België zakte van 192 in 2008 naar 182 vorig jaar. Het aantal banen dat daaraan gekoppeld is dook naar een kleine 5.300 (tegenover 6700 jobs het jaar daarvoor). Ook het aantal gemiddelde banen die gecreëerd worden per project daalt. Nu staat de teller op 30 banen per project, in 2006 was dat nog 45, en in 2003 zelfs 71 banen. “Die daling geldt voor wel meer West-Europese landen, omdat er almaar minder industrieprojecten naar deze contreien komen,” aldus Roel Spee, global leader van IBM-Plant Location International (PLI).

Ondanks de daling klimt België op de Europese ranglijst van de 17de naar de 14de plaats. België laat daarmee landen als Bulgarije, Slovakije en Servië achter zich, die in voorgaande jaren beter scoorden dan ons land. “Maar de daling in projecten en banen is wel een feit”, nuanceert Roel Spee die op het eerste zicht positieve boodschap. “Je moet de vergelijking eigenlijk maken met de ons omringende landen voor het aantrekken van buitenlandse investeringen, want zij zijn de belangrijkste concurrenten voor België. Dat moet de benchmark zijn.”

Loonkosthandicap is groter dan vermoed

En dan valt België vaak uit de boot. IBM-Plant Location International maakt voortdurend loonkostenvergelijkingen voor potentiële investeerders, en stelde een vergelijking op van de loonkostenstructuur in ons land afgemeten aan de ons omringende landen. Waar cijfers van onder meer het Planbureau spreken over een handicap van 3,94 procent, komt een vergelijking van IBM-Plant Location International op basis van een representatieve mix van vijf jobprofielen (combinatie van arbeiders en bedienden) tot een heel ander beeld. Het verschil is gemiddeld liefst 25 procent in vergelijking met gelijkaardige functies tegenover onze buurlanden.

Het ganse pakket van loon en bijhorende sociale lasten is met andere woorden een molensteen voor het aantrekken van buitenlandse investeerders en het competitief houden van ons land.

Ook binnen ons land zijn er verschuivingen. Nam Vlaanderen traditioneel zowat tweederde van de buitenlandse investeringen voor zijn rekening, dan zakt het over 2009 weg tot 43 procent. Wallonië komt opzetten met 37 procent. “Wallonië manifesteert zich almaar beter op het aantrekken van investeringen, en het plukt de vruchten van dat beleid.” Ook het soort projecten is verschillend.

In het Zuiden ligt het accent veel meer op distributie en logistiek. Er is nog veel beschikbare ruimte, het is er goedkoop en er is minder congestie. Ook Brussel, dat traditioneel goed scoort voor internationale en Europese hoofdkwartieren, heeft een probleem. Door het groter wordende Europa maken multinationals vaker een functionele split, waardoor er nog maar weinig pan-Europese hoofdkantoren bijkomen. En de trend naar meer regionale kantoren speelt in het nadeel van onze hoofdstad. De crisis versterkt dat feit alleen nog maar, omdat grote bedrijven in hun streven naar een efficiëntere kostenstructuur een consolidatie doorvoeren van verschillende vestigingen. En dan blijkt ons land niet in poleposition te zitten als vestigingsplaats.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content