Uber heeft nieuwe missie in Brussel

UBER Is ervan overtuigd dat het volledig in orde is met de regels in Brussel. © ID
Stijn Fockedey
Stijn Fockedey Hoofdredacteur a.i.

Na drie jaar van juridische procedures heeft Uber de strijdbijl begraven in Brussel. De taxi-app werpt zich op als een bondgenoot in de strijd tegen de verkeers-ellende, maar moet zich nog altijd beroepen op juridische acrobatie om naast de klassieke taxi’s te bestaan.

Uber geeft niet op. Sinds de oprichting in 2009 biedt het via een app vervoer aan door chauffeurs zonder taxilicentie, met wereldwijd verzet tot gevolg. Ook in Brussel beconcurreert Uber al drie jaar de 1300 erkende taxi’s. De onderneming had geen toestemming gevraagd aan de stad voor het aanbieden van personenvervoer, haar gebruikelijke strategie. Er moest niets worden gevraagd, zei topman Travis Kalanick in 2014 op een conferentie, want Uber biedt op een volledig legale manier ritten aan. En Uber zou geen schijn van kans maken als het telkens op een goedkeuring zou wachten. Daarvoor is de taxilobby te machtig en kennen ambtenaren te veel regeldrift. Vorig jaar experimenteerde Uber met zelfrijdende auto’s in San Francisco ook zonder de toestemming van de stad.

Die strategie van confrontatie leverde ook in Brussel gratis publiciteit op, maar anderhalf jaar geleden veranderde Uber het geweer van schouder. Het beperkt zich voorlopig tot het Brusselse, en de hoofdstad is verboden gebied voor UberPop. Met die dienst was het in Brussel gestart en liet het particuliere chauffeurs vervoer aanbieden. In september 2015 had een Brusselse rechter UberPop verboden en zware dwangsommen opgelegd, na een klacht van een taxibedrijf. Uber was toen al bezig met alternatieven, UberX en UberBlack. Via die twee diensten is het bedrijf in Brussel actief met 500 door de overheid erkende en vergunde professionele chauffeurs.

De rechtbank van koophandel in Brussel gaf Uber vorige week wel een onverwachte overwinning in een andere zaak over UberPop, die al twee jaar aansleept. De rechter oordeelde dat de Vlaamse regels en het taxireglement van de gemeente Zaventem in strijd zijn met het Europese recht. Uber mag op de luchthaven van Zaventem actief zijn met UberPop. Bovendien vermeldde de rechter expliciet dat Uber een kwalitatieve dienst aanbiedt en voor minder auto’s in het verkeer kan zorgen. Het is weinig waarschijnlijk dat Uber op korte termijn weer met UberPop zal beginnen, omdat het in Brussel verboden blijft én omdat Uber voor samenwerking in plaats van confrontatie gaat.

Blik vooruit

“We willen het verleden achter ons laten”, zegt Joost Verdiesen. Hij werkt voor Uber België sinds begin 2015 en werd vorige week voorgesteld als de nieuwe general manager. “Het is tijd voor een nieuw hoofdstuk. Brussel heeft grote mobiliteitsproblemen. Uber is een deel van de oplossing. Samen met het openbaar vervoer, en auto- en fietsdeelsystemen zoals Cambio en Villo zijn er genoeg alternatieven voor de auto. Er is duidelijk vraag naar een dienst zoals Uber. Met UberX lanceerden we een duurdere formule, maar het is wel nog altijd gemiddeld een kwart goedkoper dan een klassieke taxirit. We zitten nu aan 60.000 gebruikers en 500 chauffeurs in Brussel, veel meer dan we ooit met UberPop hadden.”

Uber is ervan overtuigd dat het nu volledig in orde is met de regels. Alle Uber-chauffeurs hebben een vergunning onder het stelsel van ‘verhuur van voertuigen met chauffeur’ of de limousineregeling. Alleen is dat vaak een Waalse vergunning. De drie gewesten hebben licht afwijkende regels. In Wallonië mogen chauffeurs zich onder meer met een iets goedkopere wagen inschrijven. In een jaar tijd steeg het aantal Waalse vergunningen met 180, in Brussel met slechts 36, in Vlaanderen nam het aantal vergunningen zelfs af.

“In Brussel mag je passagiers vervoeren met een Vlaamse of een Waalse vergunning voor bezoldigd personenvervoer”, zegt iemand dicht bij de sector. “Maar ergens klopt het niet dat Uber zo de iets strengere voorwaarden in Brussel omzeilt. Er is nog een andere manier waarop het bedrijf enkel de letter van de wet respecteert, en niet de geest. De vergunning waarmee de Uber-chauffeurs opereren, is bedoeld voor limousines en gaat ervan uit dat de auto’s voor minstens drie uur worden geboekt. Uber omzeilt dat door gebruikers bij de registratie lid te laten worden van een riders association. In feite doen de gebruikers een groepsaankoop zodat al die korte ritten toch als één lange opdracht kunnen worden geïnterpreteerd.”

Taxiplan

Om dus echt volledig uit de grijze zone te zijn, is een hervorming nodig. Brussels minister van Mobiliteit Pascal Smet (sp.a) kondigde in februari 2015 een taxiplan aan, met nieuwe regels voor de taxisector. Het principeakkoord laat particuliere chauffeurs bij Uber en andere nieuwe diensten onder voorwaarden toe. De onderhandelingen over het taxiplan zijn nog altijd bezig, maar ze zitten in de laatste fase, volgens het kabinet van minister Smet. “We zijn verschillende keren geraadpleegd”, zegt Verdiesen. “We zijn hoopvol, ondertussen doen we voort onder de huidige wetgeving en versterken we ons aanbod.”

‘Uber heeft eerste doel niet gehaald’

Uber communiceert niet over zijn financiën, maar af en toe lekken cijfers uit. In de eerste negen maanden van 2016 verdiende het 3,7 miljard dollar, grotendeels dankzij de commissie van 25 procent die het neemt op de ritten. Door de agressieve expansie en prijzenslag verloor het wel meer dan 2 miljard. In totaal heeft Uber al voor 17,4 miljard aan financiering verkregen, via kapitaalrondes en leningen.

Het bedrijf zou een waardering van 68 miljard dollar hebben. Critici vinden dat de financiers zich te veel laten leiden door de almaar ambitieuzere voorspellingen van Uber. Eerst ging het bedrijf een revolutie in taxivervoer veroorzaken, dan in het leveren van pakjes. Dankzij zelfrijdende Uber-auto’s en trucks zou autobezit overbodig worden. En vorige maand maakte het bedrijf bekend dat het ook werkt aan vliegende auto’s. “De realiteit is dat Uber nog niet eens de taxisector, zijn eerste doelwit, domineert”, zegt Anand Sanwal van het researchbureau CB Insights. “Bovendien is de expansie naar China mislukt en zijn er sterke concurrenten in veel opkomende regio’s.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content