Artificiële intelligentie: En wat als het fout gaat?

© reuters
Stijn Fockedey
Stijn Fockedey Hoofdredacteur a.i.

De vruchten plukken van artificiële intelligentie en robotica, betekent ook zich het hoofd breken over juridische en ethische kwesties.

Volgens Ryan Calo, een hoogleraar rechten aan de universiteit van Washington, praten we vaak over robots alsof het toekomstmuziek is. Dat is fout, in werkelijkheid leven we al decennia met robots samen. Uit onderzoek van Calo blijkt dat rechters robots meestal zien als programmeerbare tools, machines zonder autonomie. Maar die visie raakt achterhaald nu robots steeds intelligenter worden. Drie voorbeelden van juridische kwesties die prangender worden.

Zelfbotsende auto’s

Vorig jaar kwam in de Verenigde Staten een chauffeur om het leven toen zijn Tesla op autopiloot inreed op een vrachtwagen. Door het felle zonlicht hadden de sensoren in de Tesla de vrachtwagen te laat gezien. De chauffeur had ook kunnen ingrijpen, maar was afgeleid. Het ongeval deed de discussie over de veiligheid van zelfrijdende auto’s oplaaien, waar men toch nog verwacht dat mensen het stuur overnemen in gevaarlijke verkeerssituaties. Na een onderzoek van zes maanden besloot de toezichthouder dat er onvoldoende bewijs was voor een fout in de autopilootfunctie en dat Tesla zijn wagens niet moest terugroepen. Maar de fabrikant moest veel beter aan de klanten uitleggen wat met de huidige systemen wel en niet kan. “Het is niet genoeg het allemaal in een handleiding te schrijven en dan te verwachten dat chauffeurs die ook lezen”, aldus de toezichthouder.

Al te mondige chatbots

In maart 2016 moest Microsoft een experimentele virtuele assistent offline halen. Surfers hadden een practical joke uitgehaald en de chatbot racistische en seksistische woorden aangeleerd. Deze zomer ontspoorden ook twee Chinese chatbots. Op vragen over de Communistische Partij en de betwiste gebieden in de Zuid-Chinese Zee kwamen controversiële antwoorden. Sommige experts vinden dat het recht op vrije meningsuiting ook voor chatbots moet gelden, zolang ze ook aansprakelijk kunnen gesteld worden voor lasterlijke taal.

De eerlijke robotvinder

Aan het einde van de jaren tachtig werd dankzij een onbemande duikboot een scheepswrak ontdekt in de Atlantische Oceaan. Het schip, dat goud uit Californië vervoerde, was gezonken in 1857. Degenen die de duikboot vanop afstand bestuurden, claimden dat zij de nieuwe rechtmatige eigenaren van het goud waren. Ze meenden dat ze volgens het maritieme recht ook bij een vondst met behulp van een robotduikboot het eigendom konden claimen over het wrak. Van een rechtbank kregen ze gelijk. De bestuurders hadden het schip gevonden en hadden de intentie om het wrak te bergen, maar dan met een machine. Ook voor vondsten met hulp van een robot kan men zich dus beroepen op het statuut van de eerlijke vinder.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content