“We moeten tot ons zeventigste werken. Punt” (Etienne de Callataÿ, Bank Degroof)
Pensioenexpert Etienne de Callataÿ pleit voor radicale oplossingen om het pensioenstelsel te redden.
IMF, Standard & Poors, OESO: al deze instanties wijzen in studies op het gevaar van de hoog oplopende Belgische vergrijzingskosten. Zijn de pensioenen in de toekomst nog betaalbaar? Zeker wel, zegt Etienne de Callataÿ, pensioenexpert en hoofdeconoom van Bank Degroof. Een eerste stap daartoe is het opnieuw invoeren van een pensioenmalus die vroeger stoppen financieel bestraft. België kent momenteel enkel een pensioenbonus die je kunt krijgen als je na je 62ste of 44 jaar loopbaan aan de slag blijft.
Hoe groot zou een malus moeten zijn om het pensioensysteem financieel neutraal te houden? Etienne de Callataÿ: “Op basis van schattingen uit het verleden moet die 5 procent per jaar bedragen. Wie op zijn 62ste met pensioen ging, kreeg een uitkering die 15 procent lager lag dan wie op zijn 65ste vertrok. Die regel bestond tot het begin van de jaren negentig. Toen heeft de regering dat systeem afgebouwd.”
De Belgische pensioenen zijn gemiddeld al zeer laag. Is het wel politiek verdedigbaar om weer een malus in te voeren? Etienne de Callataÿ: “Het is niet verdedigbaar voor iemand die op zijn zestiende met zijn loopbaan begonnen is en tot zijn 65ste gewerkt heeft. Ons pensioenstelsel is niet genereus voor wie zeer vroeg in de arbeidsmarkt is gestapt. Het Belgische stelsel is voor sommigen dan weer zeer royaal dankzij de gelijkgestelde periodes (de periodes van inactiviteit zoals werkloosheid die meetellen voor de pensioenberekening). Ik ben voorstander van een beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd. Wel, een manier om daarmee te beginnen is dat maximum twee tot drie jaar werkloosheid worden meegeteld in de berekening van het pensioen.”
In België wordt vaak gefocust op de officiële pensioenleeftijd van 65 jaar. Maar zijn de effectieve pensioenleeftijd en de lengte van de loopbaan niet belangrijker? Etienne de Callataÿ: “Dat is cruciaal. Er is een groot verschil tussen wie op zijn zestiende of achttiende aan zijn loopbaan is begonnen en de persoon die op z’n 25ste zijn carrière start. En wie zich in de laatste situatie bevindt, kan wellicht genieten van gunstigere arbeidsomstandigheden. Vandaar dat loopbanen belangrijker zijn dan de leeftijd. Ik denk dat een referentieloopbaan van 42 jaar redelijk is. Wie langer werkt dan 42 jaar moet kunnen genieten van een bonus en wie vroeger stopt, moet een malus incasseren. Die loopbaan moet dan ook automatisch geïndexeerd worden met de levensverwachting, zoals in Zweden.”
De Belgische pensioenuitgaven stijgen de komende 20 jaar met 3,6 procent, het hoogste cijfer van de Europese landen. Beseffen de politici wat er op ons afkomt? Etienne de Callataÿ: “Ze zijn zich onvoldoende bewust van de uitdagingen. We zullen tot 70 jaar moeten werken. Punt. Of mensen stoppen op hun 62ste met werken, maar tegen een laag pensioen.”
A.M./D.K.
Het volledige interview leest u in Trends van deze week
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier