Om het Belgisch pensioenstelsel betaalbaar en aantrekkelijk te houden pleit de UCL-hoogleraar Pierre Devolder voor de invoering van een systeem van ‘notionele rekeningen’.
Devolder, die al langer rond de materie onderzoekswerk verricht, lanceerde zijn voorstel vorig weekend tijdens een debat op het visiecongres van de sp.a.
Het systeem houdt een virtuele spaarrekening in waarop de pensioenbijdragen worden ingeschreven en fictief worden gekapitaliseerd tijdens iemands hele carrière. Wanneer iemand met pensioen gaat wordt dat virtuele spaartegoed omgezet in een lijfrente met een rentevoet die rekening houdt met de pensioenleeftijd en de levensverwachting op dat moment.
Devolder: “De rekeningen worden virtueel of notioneel genoemd omdat ze enkel als tussenstap voor de berekening van de uitkeringen dienen. Feitelijk is er geen reëel spaartegoed aangezien er wel geld wordt gespaard, maar het zit ingebed in het repartitiesysteem waarbij de huidige pensioenen worden betaald met de binnenkomende bijdragen van de huidige actieven. Men handhaaft dus de in het repartitiesysteem veronderstelde solidariteit tussen de generaties maar tegelijk stelt het systeem het individu verantwoordelijk door een individuele rechtvaardigheid te introduceren. De uitkeringen worden rechtstreeks gekoppeld aan de geleverde inspanningen om het systeem te financieren.”
Devolder benadrukt dat daarmee de band tussen bijdragen en uitkeringen transparanter wordt. Bovendien beloont het systeem wie langer wil werken: “Wie zijn pensioen uitstelt, maakt dat er een groter fictief spaartegoed beschikbaar is voor een kleiner aantal jaren.”
Zo’n systeem van notionele rekeningen werd een aantal jaren geleden in Zweden ingevoerd. Volgens Devolder zal het niet gemakkelijk zijn om het bij ons in de praktijk te brengen “maar het zou het echter mogelijk maken om het Belgische sociale zekerheidsmodel dat wij allemaal koesteren, te redden”.
A.M.
