Kris Peeters en Willy Borsus juichen akkoord met melk-en varkensboeren toe

De Belgische melkboeren zullen kunnen rekenen op een eenmalige toeslag van ongeveer 46 miljoen euro. Voor de varkensboeren is 30 miljoen euro steun voorzien. Voor federaal minister van Landbouw Willy Borsus hebben de partners in de agrovoedingsketen een “historisch akkoord bereikt”.

De landbouworganisaties, distributiesector en andere partners zijn in het ketenoverleg tot een overeenkomst gekomen over een eenmalige toeslag van 76 miljoen euro voor de melkboeren (46 miljoen euro) en de varkensboeren (30 miljoen euro).

Het akkoord werd vrijdag na enkele weken van onderhandelingen bereikt. De boeren, melk- en varkenssector in het bijzonder, verkeren immers al een tijdje in een penibele sitatie met te lage prijzen voor hun product. Dat komt onder meer door het Russische exportverbod, een dalende Chinese vraag en de overproductie op Europees niveau die hierop volgde. Er waren de voorbije maand al protestacties door de landbouwers.

Voor de melksector was er in 2009 al eens een gelijkaardig compensatie-initiatief. Dit akkoord betekent een toeslag van 2,7 eurocent per liter voor de boer over een periode van zes maanden, geraamd op 46 miljoen euro in totaal. Het mechanisme is gebaseerd op het aantal liter volgens de melkquota die een landbouwbedrijf vroeger had – de Europese quota werden dit jaar afgeschaft. De varkenstoeslag is volledig nieuw. Hier is al 24 van de 30 miljoen euro gevonden. Het geld gaat enkel naar de fokbedrijven, met een vast bedrag per zeug.

De twee toeslagen komen er onmiddellijk en de inning ervan gebeurt over een periode van acht maanden. De melkheffing zal bijvoorbeeld bepaald worden op basis van de verkoop van een aantal producten. De boeren zullen uitbetaald worden via de regionale overheden. De twee toeslagen vormen het luik kortetermijn van het overeengekomen “stabilisatiemechanisme”.

“Historisch akkoord”

Federaal minister van Landbouw Willy Borsus en Kris Peeters reagereen zeer positief op het akkoord. Borsus spreekt van een “historisch akkoord. “Het akkoord dat vandaag wordt voorgesteld, is historisch omdat het een onmiddellijke impact heeft op korte termijn, met een opwaardering van de melkprijs, maar het bevat ook elementen op lange termijn, wat absoluut noodzakelijk was”, aldus Borsus.

Zelf werkt de landbouwminster voort aan andere oplossingen voor de geplaagde landbouwsector, de melk- en varkensboeren op kop. Zo is er overleg met de bankensector en zit hij in de aanloop naar de Europese landbouwraad komende maandag samen met de regionale ministers van Landbouw.

Tot slot bedankt Borsus de burgers, waar er instemming is met het principe van een gezonde vergoeding voor de landbouw, zo klinkt het. “Met dit akkoord zal de prijs voor een karton melk in de winkel stijgen voor de consument. Ik wil hen nu al bedanken voor deze inspanning waar alle Belgen akkoord mee gaan om onze landbouwers onder goede voorwaarden te laten werken.”

Volgens de voorzitter van het ketenoverleg, Piet Vanthemsche zal het bedrag dat de consument moet betalen beperkt blijven. “De extra toeslag wordt verrekend in de keten. In sommige gevallen zullen de winkeliers de toeslag zelf opvangen in hun marges, voegde hij nog toe.”

Ook minister van Economie Kris Peeters verwelkomde reeds het akkoord. “Het inkomen van onze land- en tuinbouwers is sterk afhankelijk van marktbewegingen: de prijzen schommelen en de winstmarges staan vaak onder druk. De landbouwsector heeft nood aan zekerheid”, aldus Peeters. “Dit akkoord is in het belang van de onze landbouwers én alle betrokkenen: de sector wordt weerbaarder, met een eerlijker prijzenbeleid.” De FOD Economie leverde het cijfermateriaal voor de steunmechanismen.

Overeenkomst op lange termijn

Daarnaast kwamen de partners overeen om op de langere termijn tot een structureel mechanisme te komen om de prijzenvolatiliteit in de twee sectoren te milderen. De grote lijnen hierover zijn afgesproken en het komende halfjaar wordt hierover verder onderhandeld, om na afloop van de tijdelijke steun te kunnen starten. De intentie is om middelen op te bouwen over meerdere jaren en de landbouwers dragen bij vanaf een prijsniveau dat hun productiekosten dekt. “Wat we hier doen is uniek in de EU”, aldus Vanthemsche.

Voorts kwamen de verschillende actoren nog enkele andere items overeen. Zo wordt aan een interprofessioneel akkoord rond rundsvlees gewerkt, omdat ook hier de prijzen zwaar onder druk staan. Eind oktober moet dit een “definitief resultaat” opleveren. Ook is er is een engagement “om initiatieven te vermijden die de crisis zouden kunnen verergeren en die voor verontwaardiging bij de boeren zouden kunnen zorgen”, aldus Vanthemsche. Hiermee wil men in concreto in de toekomst ‘dolle’ promoties voor landbouwproducten vermijden.

De verschillende partners benadrukten het feit dat er binnen het ketenoverleg een akkoord bereikt werd. Bij de landbouworganisaties – Boerenbond, ABS, FWA, maar ook Mig en Fugea – klonk het wel dat een blijvende oplossing nodig is op Europees vlak. “Er is nog veel werk voor de boeg”, zei Erwin Schöpges van de Waalse melkboerenorganisatie Mig. “Die 2,7 cent is maar een druppel op een hete plaat. Dit zal de problemen op de boerderij niet oplossen. Ik hoop dat we gezamenlijk druk kunnen blijven uitoefenen op de Belgische politiek.”

Idem bij Hendrik Vandamme, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat (ABS). De 2,7 cent zal de bedrijven niet ten gronde redden, “maar het is wel significant, want 10 procent van de prijs”.

Het akkoord wordt voorgelegd aan de Belgische Mededingingsautoriteit opdat alles in regel zal zijn. (Belga/NS)