Marc De Vos

‘Immigratie heeft de economische taart vergroot’

Marc De Vos Columnist

Wat hebben de Amerikaanse president Donald Trump, de Britse premier Theresa May, PS-voorzitter Elio Di Rupo en Tesla-baas Elon Musk met elkaar gemeen? Ze zijn allemaal gebiologeerd door de eindigheid van het aantal banen.

Volgens Trump en May nemen immigranten werk af van de eigen burgers. Volgens Di Rupo staan voltijdse werkers tussen werklozen en een baan. Elon Musk vreest dat de automatisering werknemers overbodig maakt. Allemaal zien ze de baan van de een als een bedreiging voor de baan van de ander. Daarom willen ze banen afschermen, verdelen of subsidiëren.

Minder immigratie zal dan banen vrijmaken, en minder arbeidsduur zal banen herverdelen. Meer loonsubsidie, in de vorm van een basisinkomen, zal banen behouden in de schaduw van computers. Ik noem dat zombiepolitiek, geïnspireerd door een spookbeeld dat al vele malen proefondervindelijk dood is verklaard, maar dat toch telkens weer angst aanjaagt: een economie met een vast aantal banen, die alleen kunnen worden verdeeld of geclaimd.

Net zoals de terugkeer van de vrouwen op de arbeidsmarkt de mannen de voorbije decennia niet massaal tot werkloosheid heeft veroordeeld, heeft immigratie vooral de economische taart vergroot. Natuurlijk betekent immigratie ook concurrentie en loondruk. Maar in het algemeen zijn arbeidsmigranten broodnodige werkkrachten in sectoren zoals de horeca, de bouw, de landbouw en de zorg. Ze duwen anderen niet weg, ze vullen hen aan en laten hen toe meer productieve banen op te nemen.

De mythe dat de economie een vast aantal te verdelen banen heeft, inspireert veel destructief beleidsdenken.

Immigratie vergroot de beroepsbevolking en ons economische potentieel. Arbeidsduurvermindering doet precies het omgekeerde. In een diepe crisis kan het verdelen van banen tijdelijk massawerkloosheid helpen te bestrijden. Maar daarbuiten is het een recept voor achteruitgang. Veertig jaar geleden hebben we de arbeidsduur tussen ouderen en jongeren verdeeld via het brugpensioen. Dat is uitgevonden als een crisismaatregel, maar het zou uiteindelijk de hele arbeidsmarkt verpesten. Talent artificieel afschrijven heeft zowel onze economie als onze sociale zekerheid beschadigd.

Technologische vernieuwing vernietigt al vierhonderd jaar banen, al sinds de allereerste spingetouwen. We leven intussen al lange jaren met de digitalisering, robots en het internet. Desondanks hebben nog nooit zo veel mensen gewerkt als nu, zowel bij ons in het rijke Westen als wereldwijd in de ontwikkelende landen. Er worden veel meer banen bijgemaakt dan er verdwijnen. Onze acute nood is niet uitzichtloze werkloosheid, maar kwaliteitsvolle werkwilligen.

Vanzelfsprekend veroorzaken immigratie, arbeidsduur en technologie ook problemen. Immigratie vergt een betere controle van de instroom en een betere doorstroom naar de arbeidsmarkt. Die laatste is een zaak van integratie voor generaties die hier gemarginaliseerd zijn, alle sociale rechten ten spijt. Arbeidsduur vergt een flexibiliteit die zowel mensen als bedrijven dient. Daarvoor bestaan veel methodes, maar algemene arbeidsduurvermindering behoort daar niet toe. Maatwerk en variatie zijn nodig, door de loopbaan, het leven en de economische cycli heen. Wie zijn baan door technologie bedreigd ziet, moet vooral worden begeleid naar nieuwe kansen op de arbeidsmarkt. De transitie naar de volgende baan is veel belangrijker dan de destructie van de vorige.

Zombiepolitiek pakt de problemen aan door ze te verergeren. Minder immigratie, minder arbeidsduur en minder arbeidsvernieuwing zijn finaal de weg naar minder algemene welvaart en werkgelegenheid. De remedie is erger dan de kwaal. Zombiedenkers zijn de echte zombiemakers. Ze geloven hun doembeeld door het zelf te organiseren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content