De professor overheidsfinanciën aan de VUB is niet onder de indruk van het akkoord over de nieuwe financieringswet.
Herman Matthijs, professor overheidsfinanciën aan de VUB is niet onder de indruk van het akkoord over de nieuwe financieringswet.
Matthijs relativeert de hoerastemming als zou Vlaanderen nu plots over grote fiscale autonomie beschikken (10,7 miljard euro) waarbij het opcentiemen kan heffen op de federale personenbelasting. “De vorige ‘lightversie’ waarbij de regio’s belastingverminderingen konden toekennen tot 6,75 procent wordt nu een ‘maxiversie’.”
“De fiscale autonomie maakt gewoon een uitbreiding mogelijk van de jobkorting zoals Vlaanderen die in het verleden heeft toegekend maar ondertussen heeft afgeschaft. Toen kregen werkende inwoners van het Vlaams Gewest een belastingvermindering. Nu, ik heb de cijfers eens opgezocht en in 2009 kostte die jobkorting 720 miljoen euro. Ik denk niet dat dit geld nu beschikbaar is.”
De grens van 6,75 procent in het toekennen van belastingsverminderingen verdwijnt maar de bewegingsvrijheid blijft beperkt. Zo zijn de marge’s waarbinnen de deelstaten kortingen kunnen toestaan beperkt tot 1.000 euro per belastingplichtige. Matthijs: “Ook wordt de progressiviteit van de belastingen federaal gecontroleerd, net als de tarieven. Een Vlaamse vlaktaks invoeren is onmogelijk. Van een eigen Vlaamse inning van die nieuwe belastingen is ook geen sprake.”
Wat met de sanering van overheidsfinanciën?
Matthijs plaatst ook vraagtekens bij de vele berichten die de wereld worden ingestuurd over de 500 miljoen compensatie die Wallonië de komende twintig jaar zal krijgen. “Het probleem is dat er nog geen teksten zijn en dat ik bij drie verschillende partijen ook drie verschillende verhalen hoor,” zegt Matthijs,
“Momenteel krijgen de gewesten geld van de federale overheid op basis van hun belastingsinkomsten. Dat is nadelig voor Wallonië omdat de belastingsinkomsten daar lager zijn. Daarom krijgt Wallonië via een solidariteitsmechanisme 820 miljoen euro. Sommigen beweren dat dit plots zou verdwijnen en dat die 500 miljoen euro in de plaats komt. Dat klopt niet.”
Matthijs vraagt zich ook af hoe deze financieringswet met nieuwe solidariteitsmechanismen en extra geld voor Brussel (461 miljoen die met andere mechanismen oploopt tot bijna 700 miljoen) zal wegen op de sanering van de overheidsfinanciën.
“Er moet 22 miljard gevonden worden tegen 2015. Ik heb altijd gehoord dat de federale kas leeg is. Hoe valt dat te rijmen met de middelen die via de financieringswet naar de deelstaten gaan? Je moet ook het totale plaatje bekijken. De financieringswet is niet alles. Er is nog de sociale zekerheid met zijn geldstromen. En als de begroting gesaneerd wordt komt de communautaire discussie over wie wint en wie verliest opnieuw op de voorgrond. Meer belastingen is voordelig voor Wallonië, als het door minder uitgaven gebeurt is dat goed voor Vlaanderen.” (AM)
