Deze Europese landen gingen Griekenland voor met een referendum

Op 5 juli houdt de Griekse regering een volksraadpleging waarin de Grieken zich kunnen uitspreken over de eisen van de geldschieters van het land. Griekenland is niet het eerste Europese land dat belangrijke beslissingen in de handen van zijn burger legt.

Sinds 1970 vonden in Europa 34 referenda over Europese zaken plaats. Wij werpen een blik op de volksraadplegingen van de afgelopen vijftien jaar.

Denemarken

Denemarken liet het volk op 28 september 2000 beslissen of het land moest toetreden tot de eurozone. Denemarken kon op 1 janauri 2002 toetreden tot de muntunie, maar dan moest het volk eerst ‘ja’ stemmen. 87,6 procent van de bevolking nam deel aan de stemming. 53,2 procent van hen stemde echter ‘nee’. Sinds de economische crisis hebben almaar meer Deense burgers zich gekant tegen de euro.

Spanje, Frankrijk, Luxemburg en Nederland

Op 20 februari 2005 moest de Spaanse bevolking beslissen of ze de Europese grondwet wou ratificeren. 81,3 procent ging akkoord met het verdrag dat op 1 november 2006 van kracht zou gaan. In Nederland en Frankrijk liep het anders. Ook in die landen werden in 2005 referenda gehouden over de bekrachtiging van de Europese grondwet. 55 procent van de Franse en 61,6 procent van de Nederlandse bevolking verwierpen het voorstel.

Ook de Luxemburgse regering legde haar oor te luisteren bij de bevolking. 52,5 procent stemde voor het verdrag. Uiteindelijk werd de Europese grondwet afgevoerd en vervangen door het Verdrag van Lissabon van 13 december 2007.

Zweden

De Zweedse bevolking kon op 14 september 2003 beslissen over de toetreding tot de eurozone. Uit de volksraadpleging bleek dat de Zweden, net zoals de Denen, koele minnaars zijn van de euro. 55,9 procent stemde tegen de munt. Sindsdien heeft het land beslist de invoering van de euro voor onbepaalde tijd uit te stellen.

Ierland

Ierland hield als enige land een bindende volksraadpleging over het Verdrag van Lissabon. Het land is verplicht een referendum te houden voor elk verdrag dat soevereiniteit overdraagt.

53,4 procent van de bevolking verwierp het voorstel. Later volgde een tweede referendum, waarin 67,1 procent stemde voor het Verdrag van Lissabon.

IJsland

Op 6 maart 2010 werd in IJsland een volksraadpleging gehouden over de terugbetaling van de schulden die de bankiers hadden gemaakt bij de Nederlandse en Britse overheden tijdens de bankencrisis. Nederland en Groot-Brittannië hadden 3,8 miljard euro geleend aan de banken om hun rekeninghouders te beschermen. Het verzet van de bevolking was zeer groot: 93 procent stemde tegen terugbetaling.