Ontslagnemend minister van financiën Koen Geens heeft in de Kamercommissie Financiën uitleg gegeven over de monsterboete van 9 miljard dollar die BNP Paribas in de VS opliep. België is met 10,3 procent van de aandelen de grootste aandeelhouder van de Franse bank en telt twee vertegenwoordigers in de raad van bestuur.
Waarom liep BNP Paribas een boete van 9 miljard dollar op?
Omdat de bank tussen 2002 en 2012 het embargo van de VS tegen landen als Cuba, Iran en Soedan schond. BNP Paribas financierde verschillende transacties met deze landen, voor een totaal bedrag van 30 miljard dollar. Vooral de financiering aan Soedan is omstreden, omdat dit geld een corrupt regime in stand hield dat verantwoordelijk geacht wordt voor de massamoorden in Darfur.
Was België van het probleem op de hoogte?
België werd begin 2009 aandeelhouder van BNP Paribas, na de verkoop van BNP Paribas Fortis in ruil voor aandelen van de Franse bank. Pas midden 2013 rondde de Franse bank haar intern onderzoek naar de mistoestanden af, en belandde de informatie die BNP Paribas aan de Amerikaanse justitie had doorgegeven voor het eerst op de tafel van de raad van bestuur.
Werd België voor schut gezet?
De omstreden financieringsactiviteiten startten in 2002. De Amerikaanse autoriteiten lieten in 2007 voor het eerst weten dat de Franse bank het embargo schond. Ze riepen in dat jaar verantwoordelijkheden van de New Yorkse vestiging van BNP Paribas op het matje. Pas in december 2009 werd het gerechtelijk onderzoek geopend , zowat een jaar nadat België aandeelhouder was geworden. Toch is het verwonderlijk dat België geen boekenonderzoek geëist heeft. Maar de situatie van Fortis Bank was op dat moment zo precair dat ons land wellicht weinig eisen te stellen had.
Wanneer werd België zich bewust van de hoogte van de boete?
In februari 2014 legde de Franse bank een provisie van 1,1 miljard dollar aan. Tezelfdertijd gaf ze aan dat het reële bedrag van de boete hiervan sterk kon afwijken. Pas op dat moment werd men zich in België bewust van de omvang van het probleem. In mei lekten de eerste berichten in de Amerikaanse pers dat de boete zou oplopen tot meerdere miljarden dollars. Aanvankelijk was er sprake van 5 en later van 10 miljard. Uiteindelijk werd het 9 miljard dollar. Waarnemers gaan ervan uit dat de slappe en trage medewerking van de bank aan het gerechtelijk onderzoek de Amerikanen geïnspireerd heeft tot een krachtdadig optreden.
Waarom heeft België zijn aandelen BNP Paribas niet eerder verkocht?
Om zonder verlies te verkopen moet de staat zijn aandelen kunnen verkopen aan 58 euro. Het aandeel noteerde eind vorig jaar/begin dit jaar amper een paar dagen boven die koers. Sommige adviseurs hebben toen de regering laten verstaan dat er misschien een deel van de participatie kon te gelde gemaakt worden. Maar Geens gaf de voorkeur aan de verkoop van de resterende 25 procent van BNP Paribas Fortis. (PC)
