In 2009 beleefde ons land de ergste naoorlogse recessie. De ondernemingen boekten 100 miljard minder omzet. Intussen gaat het weer wat beter, maar we zijn er nog lang niet. Dat concludeert de redactie van de nieuwe editie van de Trends Top 30.000.
572 miljard euro. Dat is de omzet die de industriële en commerciële vennootschappen uit de Top 30.000 in 2009 gerealiseerd hebben. Dat is 100 miljard minder dan in 2008. De daling van de vraag was enorm, waardoor onze ondernemingen een deel of zelfs de volledige productie hebben stopgezet, hun investeringen hebben teruggeschroefd, en hun voorraden hebben weggewerkt.
Vreemd is dat de winsten in 2009 stegen van 37 naar 46 miljard euro, ondanks de dalende omzet. De verklaring van die paradox zit voornamelijk in de explosie van de uitzonderlijke resultaten. Twee bedrijven uit de groep AB InBev zijn daarin de koplopers. Samen zijn ze al goed voor 7,6 miljard euro aan meerwaarden. Alles bij elkaar pompten financiële en uitzonderlijke resultaten 29 miljard euro in de winst. Dat is het dubbele in vergelijking met 2008. De reële winst die onze industriële en commerciële vennootschappen boekten in 2009, daalde echter met ongeveer een kwart – van 23 naar 17 miljard euro.
De bewegingen bij onze financiële instellingen worden gekenmerkt door sterke ups en downs. In één woord: het Fortis-effect. In 2009 bracht de banksector het verlies terug van 19,4 miljard euro naar minder dan 3 miljard. De verzekeringsmaatschappijen, die in 2008 liefst 4 miljard euro verlies boekten, noteerden in 2009 een bescheiden winst van 765 miljoen. De holdings realiseerden in 2009 een winst van 7,6 miljard, tegenover een verlies van 19,4 miljard een jaar eerder.
Ergste recessie sinds de oorlog In 2009 daalde het bbp van België met 2,7 procent. Dat is de grootste krimp sinds de oorlog. Het tweede kwartaal van 2009 geldt als het absolute dieptepunt. Daarna begon het Belgische bbp aan een trage opmars. Voor 2011 geeft de Trends Top 30.000 een genuanceerd optimistische boodschap mee. We moeten goed beseffen dat er in de loop van het jaar nieuwe onweerswolken aan de hemel kunnen verschijnen, klinkt het. Er wordt gemikt op een groei van de wereldeconomie met 2,5 à 3 procent. Voor de eurozone ligt de voorspelling een stuk lager, op ongeveer 1,5 procent. De Duitse economie springt eruit, en zal in 2011 wellicht met meer dan 3 procent groeien. België ten slotte zou het in 2011 – net als dit jaar – iets beter doen (0,2 procentpunt) dan het gemiddelde voor de eurozone.
Voor de opkomende economieën ziet de toekomst er een stuk rooskleuriger uit. Meer nog, de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de herverdeling van de rijkdom op deze aardbol alleen maar versneld, aldus de Trends Top 30.000. De taak van de westerse overheden is dan ook niet eenvoudig.
Enerzijds moeten ze de broodnodige sanering van de overheidsfinanciën doorvoeren. Anderzijds moeten ze vermijden dat het economische herstel in gevaar wordt gebracht. Saneren zonder het vertrouwen van de consument al te zeer te schaden, zonder de werkloosheid opnieuw te doen stijgen, en zonder de vastgoedmarkt weer kopje onder te duwen, is zonder meer een hachelijke zaak.
Misschien komt de redding wel uit de bedrijfswereld, concludeert de Trends Top 30.000. Het overgrote deel van de bedrijven is financieel gezond, heeft zodanig in de kosten gesnoeid dat een omzetverhoging de komende tijd wel tot aanwervingen kan leiden. De vaak van cash uitpuilende ondernemingen moeten met andere woorden de tegenpool vormen voor de failliete overheden om de westerse economieën draaiende te houden.
C.D.C.
Het volledige artikel leest u deze week in Trends. De publicatie van de Trends Top 30.000 vormde deze keer de aanleiding tot een thematische studie naar het familiebedrijf in België, in samenwerking met PwC. Ook daar leest u meer over in Trends deze week.
