Ontslagbescherming lokt kandidaten sociale verkiezingen

© belga

De vakbonden stappen met meer kandidaten dan ooit naar de sociale verkiezingen. In economisch onzekere tijden is de ontslagbescherming van kandidaat-vakbondsafgevaardigden een interessante bonus.

Het aantal kandidaten voor de sociale verkiezingen die tussen 7 en 20 mei plaatsvinden, ligt een stuk hoger dan vier jaar geleden. De socialistische vakbond ABVV heeft zo’n 55.000 kandidaten, dat zijn er 5000 meer dan in 2008. Het liberale ACLVB heeft er 11.604, een stijging met ongeveer 15 procent. Het ACV zit rond de 65.000 kandidaten.

Er kan geen oorzakelijk verband worden aangetoond met de toegenomen economische onzekerheid, maar bij bedrijven is steevast hetzelfde verhaal te horen: sommige werknemers stellen zich kandidaat voor de sociale verkiezingen omdat ze dan in principe niet ontslagen kunnen worden. Er zijn weinig of geen landen waar de personeelsvertegenwoordigers zo goed beschermd zijn tegen ontslag als in België. Voor de werknemersorganisaties is dat bevoorrechte statuut een noodzaak, want enkel op die manier kan de syndicale vertegenwoordiging haar taak op een onafhankelijke manier uitoefenen.

Niet alleen de verkozen vakbondsafgevaardigden zijn beschermd. Al wie zich kandidaat stelt bij de sociale verkiezingen kan niet zomaar worden ontslagen, ook als is men (nog) niet verkozen. Zodra een werknemer zich kandidaat stelt voor een zitje in de ondernemingsraad of het preventiecomité, is hij of zij beschermd. “Pas als iemand de tweede keer voor hetzelfde orgaan niet verkozen is, eindigt de bescherming binnen de twee jaar”, legt Jan Hofkens, advocaat arbeidsrecht bij Lydian, uit. Zowel de effectieve als de plaatsvervangende kandidaten zijn beschermd. Wat in theorie betekent dat een aanzienlijk deel van het personeel van dat bevoorrechte statuut geniet.

50 procent

Concreet kan in een bedrijf zowat de helft van de werknemers een beschermd statuut hebben. In een onderneming met meer dan 100 werknemers tellen de ondernemingsraad (OR) en het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) vier effectieve en vier plaatsvervangende mandaten. Indien de drie vakbonden voor beide organen dus een volledige lijst indienen, met telkens verschillende personen voor ondernemingsraad en het preventiecomité, dan resulteert dat in 2 (CPBW + OR) x 3 (vakbonden) x 8 (effectieve + plaatsvervangende mandaten) of 48 beschermde werknemers. Indien er meer dan 15 kaderleden zijn in de onderneming, kan er in de ondernemingsraad nog één extra mandaat bij komen.

“Er is niet alleen de algemene economische context. In ondernemingen die moeilijke tijden hebben doorgemaakt, is de verleiding groot om op de lijst te gaan staan. Je bent echt zo goed als immuun voor ontslag”, benadrukt Hofkens. “Het is weliswaar mogelijk een vakbondsafgevaardigde af te danken om economische redenen die erkend zijn door het paritair comité of om dringende redenen, maar dat kost enorm veel geld. De vergoedingen kunnen oplopen van zes tot acht jaar loon. Dat is zo in de wet vastgelegd.” (A.M.)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content