Philips heeft in Turnhout een fabriek met ruim 1700 werknemers die focust op de zogenaamde HID-lichttechnologie. Alleen jammer dat het Nederlandse concern vooral heil lijkt te verwachten van ledverlichting.
Philips heeft zijn 120ste verjaardag gevierd met de handrem op. Sinds hij in april de fakkel overnam van Gerard Kleisterlee heeft CEO Frans van Houten immers al voor 800 miljoen euro besparingen aangekondigd. Het besparingsprogramma zal 4500 banen kosten, kondigde Van Houten begin deze week aan. Wat dat betekent voor Philips in België is nog niet duidelijk.
In zijn speech wees Van Houten op de dramatische veranderingen in de productportfolio. “Het is beter voor minder zaken te gaan, maar ze dan ook echt zeer goed te doen”, stelde hij. De nieuwe topman benadrukte het belang van innovatie en verwees uitdrukkelijk naar projecten rond ledverlichting. Ook bij het uitgebreide overzicht van innovaties, de Innovation Experience Tour, stond led in het zonnetje. En dat terwijl in de vestiging van Philips in Turnhout de focus helemaal ligt op HID: hogedruk-gasontladingslampen. In die lampen wordt elektrische stroom door een gas onder hoge druk gestuurd, waardoor dat oplicht.
HID wordt door zijn hoge lichtopbrengst vooral gebruikt voor straat- en winkelverlichting, maar ook voor verlichting in voetbalstadions, op podia en filmsets tot zelfs in de plantenkweek. Philips BeLux-topman Geert Verachtert, geboren en getogen in Turnhout, bestrijdt dan ook dat de hemel boven zijn geboortestad dreigend donker kleurt.
TRENDS. Het was bij de viering in Eindhoven al led wat de klok sloeg. Is dat slecht nieuws voor Philips Turnhout?
GEERT VERACHTERT (CEO PHILIPS BELUX). “Op korte termijn investeren we nog behoorlijk veel in Turnhout omdat we daar nog heel wat mogelijkheden en kansen zien. Uiteraard zal er een moment komen dat de technologie die we in Turnhout maken voor een stuk de maturiteitsfase bereikt. Leds zullen hun intrede doen in steeds meer applicaties. In sommige toepassingen is de sweet spot van leds zelfs al bereikt. Maar in andere applicaties gaat dat veel langer duren of misschien nooit gebeuren, meer bepaald als je spreekt over hoge lichtbronnen waar heel veel licht uit moet komen.”
Maar het staat toch in de sterren geschreven dat de HID-business zal afnemen?
VERACHTERT. “Daar kan je wellicht niet aan ontsnappen. Analisten zijn het erover eens dat rond 2015 leds voor 50 tot 60 procent van de verlichting zorgen. Nu is dat 15 à 16 procent. Maar al wordt die 60 procent bereikt, dan komt nog altijd 40 procent van de verlichting van conventionele technologie. HID is goed gewapend om die strijd aan te gaan. De vraag is welke doorbraakinnovaties je nog kan bereiken met HID. Er zijn een aantal scenario’s, maar het is te vroeg om daar uitspraken over te doen.
“Ik zie absoluut toekomstmogelijkheden. Er zijn applicaties waarbij beide technologieën complementair zijn, en er is een gigantische vervangingsmarkt. Lampen gaan nu eenmaal stuk. Dat samen maakt dat wij nog behoorlijk wat kansen zien voor Turnhout.”
Welke?
VERACHTERT. “In voetbalstadions hebben wij een marktaandeel van 70 tot 80 procent, wereldwijd. Die kan je niet met led verlichten, omdat het gaat over gigantisch hoge lichtbundels. Dat zijn applicaties waarin HID uniek is. Ook in televisie- of filmstudio’s wordt bijna uitsluitend HID gebruikt. Dat ga je de komende vijf jaar niet door leds vervangen.”
De omzet van Philips Turnhout is vorig jaar met ruim een kwart gestegen.
VERACHTERT. “En hij groeit nog steeds. Zowat 85 procent van de verkoop komt uit conventionele technologieën. Straatverlichting is goed voor de helft van de omzet. Daar hebben we een groot marktaandeel. Er zijn zowat 2 miljoen lichtpunten in België. Ook in winkelverlichting en sportstadions hebben we een groot aandeel.”
Wat is het verschil in energieconsumptie tussen HID en led?
VERACHTERT. “In een aantal applicaties is HID nog efficiënter dan led. Maar er zijn ook onderhoudskosten. De levensduur van led is veel langer, tot 50.000 à 60.000 uur. Dus als je de totale kostprijs neemt, met initiële investering, energetisch verbruik en onderhoud, kan led het beter doen.”
Een bijkomend probleem is de enorme prijzenslag in led. Daardoor wordt het steeds aantrekkelijker over te schakelen naar led.
VERACHTERT. “Leds worden elk jaar goedkoper, maar ook performanter. Daardoor wordt in professionele applicaties de terugverdientijd inderdaad steeds korter.”
Kan Philips nog iets van de ledproductie in Europa houden?
VERACHTERT. “Een groot deel van de ledproductie gebeurt al in China. Commodities moet je naar lagelonenlanden duwen. Maar productie an sich is voor ons geen doel. Wij proberen zo hoog mogelijk in de waardeketen te zitten door het aanbieden van totaaloplossingen. En zolang de toegevoegde waarde voldoende hoog is, kan je dat in Europa houden.
Is het niet vreemd dat het Philips Light Application Centre in Eindhoven, dat de nieuwste ontwikkelingen in verlichtingstechniek aan klanten voorstelt, alleen promotie maakt voor led?
VERACHTERT.(aarzelt) “Dat wij geen reclame maken of niets zouden doen rond HID, durf ik te betwijfelen. Het is wel zo dat we vaak overcommuniceren over led, omdat daar onze toekomst ligt.”
Hoe staat het met DPL-lampen, die onder meer nog worden gebruikt in projectoren? Verschuift ook die markt snel naar led?
VERACHTERT. “DPL is ooit zeer groot geweest in, maar is nu een gezonde maar kleinere business van ongeveer 100 miljoen euro. DPL heeft de jongste vijf tot zeven jaar heel wat woelige watertjes doorzwommen. Zo hebben we de productie van rear-projection-tv’s, waarin die lampen zaten, stopgezet en vervangen door lcd. Maar de markt van front-projection-systemen is nog zeer interessant en groeit zelfs licht.”
Overweegt Philips nog nieuwe technologie en producten naar Turnhout te sturen?
VERACHTERT. “Turnhout is voor Philips het competentiecentrum voor HID en dat zal niet veranderen. We bekijken die competenties nu in een veel bredere context, bijvoorbeeld ook de medische wereld, om te zien of we daar intern en extern bedrijven kunnen aantrekken. Het medischetechnologiebedrijf Peira is het eerste en er zitten er andere in de pijplijn. We hebben de ambitie de komende twee à drie jaar een zevental bedrijven aan te trekken op de site. Dat kunnen ook internationale spelers zijn die gebruik kunnen maken van onze facilitaire diensten en competenties.
“Het opzetten van die open manufacturing campus moet leiden tot een duurzame verankering van tewerkstelling en tot de creatie van een hotspot van manufacturing. Dat sluit naadloos aan bij het industrieel beleid van de Vlaamse overheid. Het zaligmakend middel om een eventuele herstructurering in de toekomst te voorkomen is het echter zeker niet.”
De groep Philips zette geweldige resultaten neer in 2010. Is het dan niet jammer dat er niet meer positivisme is over Turnhout?
VERACHTERT. “Een lastige vraag. We hebben een behoorlijk goede employee engagement in Turnhout. Dat betekent toch wel dat er trots is in die site. We realiseren daar ook groei. Ik kan me voorstellen dat de toekomst onduidelijk en onzeker is voor wie enkel kijkt naar wat over tien à vijftien jaar te verwachten valt. Maar ik wil niet stellen dat Turnhout niet kan meedelen in de feestvreugde van Philips, want tot op vandaag leveren zij daar een megacontributie aan het realiseren van de strategie en de ontwikkeling van outdoor- en winkelverlichting.”
BERT LAUWERS
Wat Philips Turnhout moet verontrusten, is dat in de afgelopen drie jaar een vijfde van het researchbudget van Philips Lighting uit Europa richting Azië verdwenen is.
“Straatverlichting is goed voor de helft van onze omzet”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier