Hansen Transmissions gaat voluit voor wind

Hansen Transmissions verkoopt zijn fabriek in Edegem aan de Japanse groep Sumitomo. Daarmee kiest de onderneming voluit voor de markt van windenergie, een markt die door zware tijden gaat. “Ons vertrouwen op lange termijn blijft intact”, zegt CEO Alex De Ryck.

Hansen Transmissions maakt tandwielkasten die als aandrijfsysteem gebruikt worden in windturbines, maar ook in een resem andere industriële toepassingen (kranen, transportbanden, enzovoort). Vrijdag besliste de onderneming om die laatste divisie, Hansen Industrial Transmissions, te verkopen aan de Japanse groep Sumitomo. Die activiteit was in het boekjaar tot eind maart 2010 goed voor 83 miljoen euro omzet of 16 procent van de geconsolideerde omzet.

De verkoop is niet verwonderlijk. Hansen is de voorbije jaren uitgegroeid tot een wereldleider in tandwielkasten voor windturbines, waardoor het belang van de industriële afdeling in de groepsomzet fors kromp. In zijn winddivisie zette Hansen sinds 2005 een gemiddelde omzetgroei van 23 procent per jaar neer (zie tabel), in industriële toepassingen bleef de groei beperkt tot 11 procent.

Bovendien verschillen de productieprocessen van de twee afdelingen. En terwijl de indus-triële afdeling aan honderden klanten levert, bestaat de windmarkt uit enkele grote afnemers, windturbinebouwers als Vestas, Gamesa, Siemens en Suzlon. “We waren al een tijd bezig met een strategische oefening voor het afstoten van onze industriële activiteiten”, geeft CEO Alex De Ryck toe. “Dat heeft uiteindelijk geleid tot het bod van Sumitomo op onze activiteiten in Edegem.”

En daar zit een angel in het verhaal. Sumitomo biedt inderdaad 75 miljoen euro voor de fabriek van Hansen Transmissions in Edegem, maar die bestaat de facto uit twee delen. Aan de ene kant worden er industriële aandrijfsystemen gemaakt, aan de andere kant produceert de fabriek tandwielkasten voor windturbines. Omdat Sumitomo de hele fabriek overneemt, moet Hansen eerst een herstructurering doorvoeren. De tandwielkasten voor windturbines moeten eruit en dat resulteert in het collectief ontslag van maximaal 125 mensen, op een totaal van 514 arbeidsplaatsen in Edegem.

De meer dan 375 medewerkers die na de operatie overblijven in Edegem, zullen allemaal voor Sumitomo werken. Ook het huidige management van Hansen Industrial Transmissions gaat mee naar Sumitomo. De hele operatie moet afgerond zijn tegen maart 2011.

Hansen Transmissions zelf verhuist de productiecapaciteit in wind, die in Edegem beperkt was tot 1100 megawatt, naar Lommel. Daar beschikt de onderneming over een capaciteit van 6000 megawatt. Voor Hansen is er een duidelijke industriële logica: de oudste fabriek die de kleinste aandrijfsystemen maakt (voor windturbines tot 2 megawatt) gaat dicht en de modernste fabriek die de nieuwste producten maakt (tot 6 megawatt) krijgt een hogere benuttingsgraad.

Want de fabrieken van Hansen Transmissions kampen sinds de financiële crisis met een belangrijke overcapaciteit. De bouw van windparken en de markt voor windturbines is sinds eind 2008 zo goed als ingestort omdat de financiering wegviel. “De belangrijkste projectfinancier in de markt voor windenergie was Lehman Brothers en in Europa was Dexia een van de voortrekkers. Maar ook andere belangrijke financiers trokken zich terug”, zegt De Ryck.

Toen de bankenschulden bovendien afgewenteld werden op de overheden, schrapten ook bepaalde landen hun investeringen in windmolenparken. Dat gebeurde onder meer in Spanje, Griekenland en de VS, getuigt De Ryck. In India veroorzaakte een aanpassing van de fiscale regulering dan weer een tijdelijk stilvallen van de markt. “Bovendien zat de hele economie op een gegeven moment op haar gat waardoor het elektriciteitsverbruik kelderde en er ook geen vraag meer was naar uitbreiding.”

Uitzweten

Wie wil weten hoe zwaar Hansen Transmissions afzag, moet er maar de cijfers over het boekjaar tot eind maart 2010 bijnemen. De omzet ging van 609 naar 532 miljoen euro, de operationele cashflow halveerde van 94 tot 42 miljoen euro en het nettoresultaat dook 9 miljoen euro in het rood. Een jaar eerder was er nog 45 miljoen euro nettowinst.

Op het dieptepunt van de markt kampte Hansen Transmissions met een overcapaciteit van 50 procent en meer. De activiteiten in België werden geherstructureerd, 10 procent van het personeel ging eruit. De fabrieken in India en China bleven grotendeels buiten schot, maar de uitbreidingsplannen werden bevroren. “Momenteel schommelt de capaciteitsbenutting in de windenergiedivisie rond 55 tot 60 procent”, zegt De Ryck.

Toch maakt de CEO van Hansen Transmissions zich sterk dat het ergste achter de rug is. “De markt blijft heel fragiel. Maar op lange termijn behouden wij ons vertrouwen in deze sector. Er worden vandaag meer projecten getekend dan in het laatste anderhalf jaar, ook grotere projecten. En aan de financieringszijde duiken er nieuwe geïnteresseerden op, onder meer pensioenfondsen. Financiering is vandaag veel minder een probleem dan twee jaar geleden.”

“Als de economie heropleeft, zal de vraag naar elektriciteit onvermijdelijk weer stijgen”, gelooft De Ryck. “Maar dat is de toekomst. Intussen moet je de toestand wel uitzweten. Je weet wel dat de business terugkomt, maar vandaag blijft hij op een laag peil.”

De 75 miljoen opbrengst uit de verkoop van Edegem wil Hansen Transmissions gebruiken om zijn uitstaande schulden af te bouwen. “Gezien de bestaande overcapaciteit heeft het op dit moment geen zin om met dat geld investeringen uit te voeren”, oordeelt De Ryck. “Dat zou alleen maar additionele overcapaciteit creëren. Maar we willen wel klaarstaan als de markt weer aanzwengelt.”

Flexibel investeringsplan

Hansen Transmissions wil in de toekomst eerder modulair groeien, in functie van de marktbehoeftes. De doelstelling om in het boekjaar 2013 een capaciteit van 14.300 megawatt te bereiken, blijft gehandhaafd. “Maar we hebben een flexibel investeringsplan: als de markt de productiecapaciteit niet nodig heeft, kunnen we de investeringen zonder kosten uitstellen of vertragen”, zegt De Ryck.

Na de herstructurering en verkoop van Edegem zou Hansen Transmissions in Lommel en in Kontich (hoofdkantoor en onderzoek) nog 950 arbeidsplaatsen in ons land overhouden. Hansen is voor 26 procent in handen van de Indiase groep Suzlon en voor 74 procent van (grotendeels institutionele) beleggers. Het bedrijf heeft een beursnotering in Londen.

patrick claerhout, fotografie jelle vermeersch

“Je weet wel dat de business terugkomt, maar vandaag blijft hij op een laag peil”

Alex De Ryck (Hansen Transmissions)