“2012 begon goed, maar na de gebruikelijke vertraging in de zomer veerde de vraag in september niet op. We maken geen crash mee zoals in 2008, maar het is opletten geblazen. Onze capaciteitsbenutting is met 10 procent gedaald.” Dat zegt Wouter De Geest, CEO van BASF Antwerpen.
“2012 begon goed, maar na de gebruikelijke vertraging in de zomer veerde de vraag in september niet op. We maken geen crash mee zoals in 2008, maar het is opletten geblazen. Onze capaciteitsbenutting is met 10 procent gedaald.” Dat zei Wouter De Geest, CEO van BASF Antwerpen, maandag op de Trends CEO Outlook 2013, georganiseerd door Trends in samenwerking met BNP Paribas Fortis.
De chemische sector voelt traditioneel als eerste de klappen als de economie vertraagt, maar ook de automobielsector krijgt het moeilijk. Geert Bruyneel, topman van Volvo Cars Gent: “Het slagveld van Zuid-Europa heeft zich ook naar het noorden van Europa verplaatst. Autoconstructeurs moeten kortingen geven om de verkoop te ondersteunen. Ook wij krijgen sinds het einde van de zomer te maken met een zwakkere vraag. Dit moet dringend veranderen.”
Tal van andere bedrijfsleiders bevestigen dat ook zij de economie na de zomer zagen stilvallen. “Veel ondernemingen krijgen te maken met zowel een daling van de volumes als met margedruk. Die combinatie is zwaar om te verwerken. Vergeet ook niet dat heel wat bedrijven niet meer zo dik in de reserves zitten na de recessie van 2008-2009”, zegt Nico Demeester, secretaris-generaal van Voka.
Ook de banken voelen de bui hangen. Filip Dierckx, vicevoorzitter van het directiecomité van BNP Paribas Fortis: “De sterke terugval in de vraag naar bedrijfskredieten is zorgwekkend. Voor het eerst sinds lang daalde in augustus de omvang van de uitstaande kredieten aan het bedrijfsleven.”
De vertraging van de Belgische economie baart ook de economen zorgen. “Wij hebben in het zog van Duitsland sinds 2009 een behoorlijk herstel neergezet. Maar de jongste maanden groeit de Belgische economie trager dan de Duitse. We moeten de rol lossen. Dat wijst erop dat we dringend onze concurrentiepositie moeten herstellen”, zegt Peter De Keyzer, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis. “Onze economie heeft zuurstof nodig. Er moet in dit land iets veranderen. De verdediging van onze concurrentiepositie is van cruciaal belang”, zegt Wouter de Geest.
De kans op een volledige ineenstorting van de economie zoals in 2008, toen omzetdalingen van 30 procent en meer het bedrijfsleven teisterden, is echter klein. Wouter De Geest: “In de hele waardeketting, van de verwerking van de grondstoffen tot de verkoop aan de eindklant, liggen de voorraden op een heel laag niveau. Voor een productiestop moeten we daarom niet vrezen. Maar om te economie te laten herleven, moet het vertrouwen bij de consument hersteld worden. Gelukkig is er nog Azië, en een klein beetje de VS. Ik verwacht dat de Chinese economie zich volgend jaar zal herpakken. Dit jaar hebben ze op voorraden geleefd, maar de vraag blijft aanwezig.”
De wortels van de appelflauwte van de Belgische economie liggen wellicht in het begin van de zomer, toen de onzekerheid over de toekomst van de euro en de stress op de financiële markten piekten. Nogal wat bedrijven hebben toen investeringen en bestellingen geschrapt of uitgesteld. In augustus greep de Europese Centrale Bank echter in, met de belofte dat ze zal doen wat nodig is om de euro bij elkaar te houden. Dat heeft de stress op de markten verzacht en dat zou de volgende maanden ook de economie steun moeten bieden.
“2013 dient zich niet rooskleurig aan. Maar we verwachten volgend jaar een lichte groei, waarbij het vooral in de tweede helft van 2013 beter zou moeten gaan”, zegt Frank Smets, hoofdeconoom van de Europese Centrale Bank. “We mogen hoopvol zijn. De puzzelstukjes liggen op tafel en worden stilaan in elkaar gepast. Met het Europees Noodfonds en het aankoopprogramma van de ECB is een geloofwaardig vangnet onder de euro en de Europese financiële markten gespannen. De perifere eurolanden maken werk van structurele hervormingen. Verschillende landen hebben al een primair overschot op hun begroting, en ze bouwen de tekorten op hun lopende rekening af. Ten slotte zet Europa ook stappen in de uitbouw van een echte monetaire unie, ik denk aan de geboekte vooruitgang in de creatie van de bankenunie. We leggen het fundament voor een duurzame heropleving in de eurozone.”(D.K.)
