‘De supply chain van de toekomst draait om connectiviteit en intelligentie’

Koen Cobbaert © .

Supply chain management evolueerde de jongste jaren van een populair instrument om kosten te besparen naar een wapen om de concurrentie te voeren. Expert Koen Cobbaert kijkt vooruit. Hij verwacht veel van de slimme verwerking van big data.

Supply chain management (SCM) of integraal ketenbeheer is veel meer dan transport, logistiek of distributie. Het gaat over de hele goederenstroom, van de aankoop van de grondstoffen, over de productie en distributie tot en met de levering bij de klant. “De rol van de supply chain is belangrijk geworden op het moment dat bedrijven meer in processen zijn gaan denken”, stelt ingenieur Koen Cobbaert, director consulting bij PwC. “We komen van een wereld waarin bedrijven heel functioneel opgedeeld in klassieke afdelingen zoals aankoop, productie, logistiek, enzovoort. Supply chain management slaat bruggen tussen al die functies en bekijkt alles vanuit de goederenstromen. Als je die onder controle krijgt, betekent dat een sterke efficiëntieverbetering van de processen.”

Het basisidee van SCM is dat de muren worden gesloopt tussen de afdelingen in een bedrijf om tot een beter gestroomlijnd geheel te komen. “Maar niet alleen in een onderneming, we trekken het open naar de hele keten vanaf de leveranciers tot de klanten”, legt Cobbaert uit. Samenwerking tussen alle spelers in de keten is het ideaalbeeld van SCM. De grootste hinderpaal is de evenwichtige verdeling van de efficiëntiewinsten tussen de betrokken partijen. “Daar wringt heel vaak het schoentje”, weet Koen Cobbaert. “Supply chain management is een spel waarin heel vaak een compromis moet worden gezocht. Het is het afwegen van belangen en proberen naar een optimum te streven. Wat voor de ene optimaal is, is het dat niet voor de andere partijen en omgekeerd. Als supply chain manager moet je alle neuzen in dezelfde richting krijgen om tot het beste resultaat voor het bedrijf te komen.”

Strategisch wapen

Bekende bedrijven zoals Unilever, McDonald’s, Amazon, Intel en H&M scoren hoog in de Supply Chain top 25 van het adviesbureau Gartner (zie tabel). “Veel hangt af van in welke mate de supply chain de hefboom is om als bedrijf succesvol te zijn. Je ziet dat supply chain management hoog op de agenda staat in bedrijven waar de marges heel sterk onder druk staan”, zegt Koen Cobbaert. Het zijn vaak bedrijven die commodities in de markt zetten en waar elke cent die kan bespaard worden, door op een betere manier met elkaar samen te werken, er ook uitgehaald wordt. Kosten besparen was ook heel lang de focus van SCM.

En dat zorgt voor nieuwe risico’s. Door de jarenlange besparingsprogramma’s zijn de buffers in de supply chain verdwenen, waardoor er bij een calamiteit geen capaciteit meer beschikbaar is. Zo wordt het bedrijf veel kwetsbaarder voor storingen in de keten. En dan hebben we het nog niet eens over de impact van de klimaatverandering en politieke instabiliteit.

“Nu zien we bedrijven die met supply chain management meer willen doen dan alleen maar kosten uit de keten halen. Ondernemingen zoals Inditex (het moederhuis van Zara, nvdr.) zetten hun supply chain in als strategisch wapen. Door de manier waarop de Spaanse modegroep haar toeleveringsketen heeft opgezet, heeft ze een competitief voordeel gerealiseerd”, legt Cobbaert uit. Inditex staat bekend als een voorbeeld van minimale voorraden en snelle collectiewissels die berekend worden op basis van digitale klantengegevens. De groep kan zich constant snel aanpassen aan de veranderende marktomstandigheden en de grillige voorkeuren van de consument.

Connectiviteit en intelligentie

Digitalisering is een belangrijke factor in de evolutie van SCM. “De technologische evolutie heeft de supply chain altijd gedragen en ondersteund. Sinds de jaren 90 is er de opkomst van ERP-systemen. Later kwamen er de geavanceerde planningsystemen bij. Die trend zien we alleen maar doorzetten. Vandaag zetten we big data in voor het voeden van voorspellingsmodellen. Bedrijven proberen informatie te halen uit sociale media om in te schatten hoe de vraag zal evolueren”, stelt Koen Cobbaert.

Een technologische gigant als Amazon staat niet toevallig in de top drie van Gartner. “De supply chain van de toekomst draait om connectiviteit en intelligentie. Technologie zal ervoor zorgen dat de schakels in de keten automatisch met elkaar communiceren en dat de informatie in real time wordt uitgewisseld. Slimme planningsprocessen zullen ervoor zorgen dat de goederen op het juiste moment, op de juiste plaats en in de juiste hoeveelheid aanwezig zijn”, verwacht Cobbaert.

De nood aan meer intelligentie zal van data mining moeten komen. Bedrijven werken vandaag in een omgeving waar informatie steeds meer en in real time beschikbaar komt. Om op die basis de juiste beslissingen te nemen, heb je heel veel computerkracht nodig. Koen Cobbaert weet dat er altijd een sterke link geweest is tussen supply chain management en IT. “Om een efficiënt SCM-beleid te kunnen voeren, heb een stevige IT-ruggengraat nodig. Als er in de supply chain nog grote verbeteringen mogelijk zijn, dan hebben die veel te maken met IT-capaciteit.”

Snelheid en 3D-printing

Een andere trend is het toenemende belang van snelheid. “We moeten altijd maar korter op de bal spelen. Kijk naar wat er gebeurt in de e-commerce. Het is niet alleen meer de volgende dag leveren, nu draait het ook al om vandaag leveren. De snelheid van levering wordt steeds belangrijker. Niet alleen voor de consument, maar ook in een business-to-businessomgeving staan de levertermijnen heel sterk onder druk”, aldus Koen Cobbaert.

De trend naar een toenemende reactiesnelheid kan ook betekenen dat er minder geproduceerd wordt in het Verre Oosten en weer wat meer dichter bij huis. “De randvoorwaarden voor onze supply chains kunnen veranderen. China was tien jaar geleden zeer goedkoop om te produceren. Ondertussen lopen de kosten daar ook op. Bedrijven zoeken altijd naar een optimum. Vandaag is het voor bepaalde sectoren weer zinvol om in Europa te produceren, omdat het kostenvoordeel kleiner geworden is en omdat je zo sneller op de vragen van de markt kan reageren”, stelt Cobbaert vast.

Een nieuwe technologie die zich in de supply chain kan integreren, is 3D-printing. “Een mooi voorbeeld in de medische sector is de productie van prothesen op maat. Vroeger had je daar een klassiek model dat standaardproducten maakte waaruit de chirurg kon kiezen. Vandaag is de technologie er om de patiënt te scannen, een specifiek ontwerp te maken van de prothese en die op maat te printen. Al zal de nieuwe technologie niet voor alle patiënten gebruikt worden, want er is nog een kostenverschil.” Ook voor de supply chain van wisselstukken kan 3D-printing een revolutie ontketenen. “Al die wisselstukken die stof liggen te vergaren in een magazijn, dat is een verzekeringspremie die je aanlegt als bedrijf. Je zou perfect kunnen denken dat bepaalde onderdelen die stuk gaan, worden vervangen door een nieuw geprint wisselstuk. Grote rederijen onderzoeken al de mogelijkheden om op die manier wisselstukken naar hun schepen te versturen”, zegt Cobbaert.

Een andere uitdaging wordt rendabele oplossingen bouwen voor de retailsector die inzet op een omnichannelstrategie. “Veel bedrijven worstelen met de vraag hoe ze die op een winstgevende manier moeten opzetten”, zegt Koen Cobbaert. “De grote uitdaging zit in de logistiek die erachter zit, het is daar dat de kosten kunnen oplopen.” Ga je de klanten bedienen vanuit je winkelpunten, of via een centraal platform? Hoe ga je informatie uitwisselen in real time?” Volgens Cobbaert is het sowieso belangrijk dat de supply chain strategie naadloos aansluit op de commerciële politiek van het bedrijf.

'De supply chain van de toekomst draait om connectiviteit en intelligentie'
© Gartner

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content