Brussels Airlines boekt zwaar boekhoudkundig verlies

Half maart liet Brussels Airlines triomfantelijk weten dat het vorig jaar weer nettowinst had geboekt. Maar volgens de balans die onlangs werd neergelegd, kleuren de cijfers van de onderneming aanzienlijk rood, met een nettoverlies van 62 miljoen euro. Hoe kan dat?

Half maart liet Brussels Airlines verstaan dat het vorig jaar een nettowinst van 3,6 miljoen euro had gehaald. De bedrijfswinst kwam uit op 15 miljoen euro. Het aantal passagiers was stevig gegroeid met een zesde, naar 9,1 miljoen. Het aantal reizigers naar Afrika overschreed zelfs de grens van 1 miljoen.

Van die cijfers blijft geen spaander heel in de balans van de nv Brussels Airlines die bij de Nationale Bank werd neergelegd (zie tabel). Uit ruim 1,4 miljard euro opbrengsten werd amper 4 miljoen euro bedrijfswinst gepuurd. Het nettoresultaat ging helemaal de mist in, met een duikvlucht van bijna 62 miljoen euro verlies.

Dat heeft alles vandoen met de boekhoudkundige regels. De cijfers die Brussels Airlines half maart bekendmaakte, zijn opgemaakt volgens de IFRS-rapportering. De balans die bij de Nationale Bank is neergelegd, weerspiegelt de Belgische boekhoudkundige normen. De IFRS-rapportering maakt een uniforme internationale vergelijking mogelijk. Dat is belangrijk voor de Belgische luchtvaartmaatschappij, als dochter van Lufthansa. Op die manier kunnen de Belgische prestaties worden vergeleken met de andere filialen van Lufthansa.

Terreurverzekeraars doen moeilijk

Wat zijn de grote verschillen? IFRS kijkt niet naar het verleden, maar naar de huidige marktwaarde van een onderneming en naar de toekomst. Het verklaart voor een groot deel het verschillende nettoresultaat. Het gros van het nettoverlies van 62 miljoen euro volgens de Belgische balans is het gevolg van twee factoren. Eén: sinds 2013 kreeg Brussels Airlines subsidies voor de luchthavenbeveiliging in Zaventem. Die subsidie werd betwist en uiteindelijk geannuleerd. Het kostte de onderneming vorig jaar 40,1 miljoen euro. Twee: er is de nasleep van de terreuraanslagen van 22 maart 2016. Brussels Airlines begroot die impact op 79 miljoen euro. Via verzekeraars wilde het daarvan 46 miljoen euro recupereren. Maar de gesprekken met de verzekeraars blijven aanmodderen. Vorig jaar werd daarom alvast 21 miljoen euro van dat verhoopte bedrag afgeboekt. Al blijft de luchtvaartmaatschappij ervan “overtuigd dat een substantieel hogere vergoeding gerechtvaardigd is”.

Die twee verliesposten zijn grotendeels uit de IFRS-balans verdwenen. Het gaat om zaken uit het verleden, en IFRS kijkt dus enkel naar het heden en de toekomst. Van de subsidie voor de luchthavenbeveiliging werd vorig jaar weliswaar nog 17,1 miljoen euro terugbetaald. “De rapportering via IFRS geeft dus ook een betere weerspiegeling van de eigenlijke activiteiten in 2017”, duidt een financieel specialist in b house, het hoofdkantoor van Brussels Airlines in Zaventem. “Zonder die uitzonderlijke kosten uit het verleden maakte de onderneming winst. Dat weerspiegelt zich ook in de cashpositie, die gestegen is naar 204 miljoen euro.” Die balanspost is overigens niet verschillend in de beide boekhoudsystemen.

Het balanstotaal van de nv Brussels Airlines is onder IFRS sterk aangedikt. Dat komt onder meer door pensioenverplichtingen. Onder IFRS worden de kosten tijdens de hele loopbaan in rekening gebracht, terwijl de Belgische boekhouding enkel de bijdragen in het boekjaar registreert. Maar een nog belangrijkere post is de vloot. Brussels Airlines huurt zijn vliegtuigen. In de Belgische boekhouding wordt enkel de maandelijkse huurprijs opgenomen. Onder IFRS verschijnt die vloot in het balanstotaal. Vooral die twee factoren maken dat het balanstotaal van de nv Brussels Airlines onder IFRS naar ruim 800 miljoen euro klimt. Volgens de Belgische boekhouding bedroeg dat balanstotaal eind vorig jaar slechts 618 miljoen euro.

Brussels Airlines blijft zijn balansen bij de Nationale Bank de volgende jaren volgens de Belgische boekhoudregels neerleggen.