Bayer zet sceptici een neus met overname Monsanto

Het Duitse concern Bayer slaagt na vier maanden aandringen dan toch in zijn opzet om het Amerikaanse Monsanto over te nemen en vervelend gezichtsverlies te vermijden. De deal is de grootste ooit door een Duits bedrijf.

Door de overname van Monsanto wordt Bayer de grootste producent van meststoffen, pesticiden en zaden ter wereld. Daarvoor moet het concern uit Leverkusen inclusief schulden wel 66 miljard dollar ophoesten, of 4 miljard dollar meer dan bij het eerste – en toen onverwachte – bod van Bayer begin mei. Bayer heeft sindsdien zijn bod drie keer verhoogd, om nu af te kloppen op 128 dollar per aandeel Monsanto, een premie van 44 procent op de slotkoers op de dag van het eerste bod. Om zijn monsterovername te financieren, haalt Bayer 19 miljard dollar op via converteerbare obligaties en leent het 57 miljard dollar bij een handvol banken.

Met de overname van Monsanto, de absolute marktleider in landbouwzaden, zet Bayer vele sceptici wel een ferme neus. Heel wat aandeelhouders en analisten zagen de deal niet zitten, omdat Bayer zich grotendeels met schulden zou moeten financieren en zij vreesden dat de concurrentieautoriteiten Bayer ertoe zullen verplichten een rist sterke activiteiten van de hand te doen. Andere aandeelhouders hadden dan weer liever dat Bayer vooral zijn farmadivisie zou versterken, terwijl sommigen vreesden dat de kwalijke reputatie van Monsanto zou afschijnen op het trotse Bayer. Zo torst Monsanto nog altijd de bijnaam Monsatan, vooral voor zijn productie van de in Europa steevast fel bekritiseerde genetisch gewijzigde zaden, maar ook voor de erg gecontesteerde onkruidverdelger Roundup.

Complementair

Maar ondanks die scepsis, en hoe langer de weerstand van Monsanto aanhield, hoe zekerder Bayer van zijn stuk leek. De nieuwe CEO Werner Baumann spaarde de voorbije maanden tijd noch moeite om de markten te overtuigen van het potentieel ervan, en de Ier Liam Condon, bij Bayer verantwoordelijk voor de tak gewasbescherming, gaf vorige week al duidelijk aan dat Bayer zijn Amerikaanse prooi niet meer zou lossen. “Dit versnelt onze strategie. Als we dit niet doen, zal het langer duren om te geraken waar we willen zijn”, aldus Condon, die in de aankondiging van de deal ook impliciet het enorme potentieel van de business van landbouwproducten schetste. “De landbouwsector staat centraal in een van de grootste uitdagingen van onze tijd: hoe voeden we 3 miljard mensen extra tegen 2050?”, zegt Condon.

Baumann en Condon wijzen ook uitdrukkelijk op de grote strategische en geografische complementariteit tussen Bayer en Monsanto. De Bayer-toplui rekenen ook op 1,5 miljard dollar synergievoordelen vanaf het derde jaar. Ook in eigen land, waar Bayer in Gent een innovatiecentrum voor plantenbiotechnologie heeft, werd amper getwijfeld aan een deal met Monsanto. “Boeren willen nu eenmaal geïntegreerde oplossingen”, klinkt het daar.

De Bayer-toplui maken zich intussen sterk dat de concurrentieautoriteiten de deal nooit zullen torpederen. Daarom ook dat zij akkoord gingen met een verbrekingsvergoeding van 2 miljard dollar voor Monsanto, mocht de deal toch nog worden gedwarsboomd. “We hebben onze assessments gedaan”, zegt Baumann. “We hebben met teams van beide kanten de potentiële antikartel-topics besproken, en denken dat het allemaal beheersbaar is.” Toch zijn sommige analisten daarvan helemaal niet overtuigd. “Wij schatten de kans op goedkeuring op 50 procent”, zegt een analist van Bernstein aan de Financial Times.

Consolidatieronde

Hoe dan ook heeft Bayer geen andere opties, als het zijn met veel tromgeroffel aangekondigde drastische strategische heroriëntering hard wil maken. Die nieuwe strategie werd gelanceerd door de Nederlander Marijn Dekkers, die in april werd opgevolgd door Baumann. Onder Dekkers koos Bayer resoluut voor farma en gewasbescherming, ten koste van de kunststoffenafdeling MaterialScience. Die divisie, die in ons land actief is in de Antwerpse haven en in Tielt, werd afgesplitst en vorig jaar onder de naam Covestro apart naar de beurs gebracht.

Baumann en Condon werden namelijk al meteen gedwongen mee te gaan in de allicht finale consolidatieronde in de sector van landbouwproducten, die volop woedt. Die consolidatie werd door Monsanto vorig jaar in gang getrokken, met drie vruchteloze pogingen om het Zwitserse Syngenta over te nemen. Eind vorig jaar kondigde het Amerikaanse duo Dow Chemical en DuPont zijn fusie aan. In een volgende fase wordt die fusiegroep opgesplitst in drie onafhankelijke, beursgenoteerde bedrijven, waarvan een zal focussen op gewasbeschermingsmiddelen en genetisch gewijzigde zaden. In februari zette Syngenta, de grootste speler in landbouwchemicaliën voor Bayer, Monsanto dan een stevige neus door wél in te gaan op een lager overnamevoorstel van ChemChina. Dat Bayer zijn pijlen niet op Syngenta richtte, was te verwachten. Beiden zitten te sterk in landbouwchemicaliën.

Door die twee megafusies werden zowel Bayer als Monsanto van het voorplan geduwd, wat vooral in het trotse Bayer-hoofdkwartier in Leverkusen allicht moeilijk te verteren viel. Mede om vervelend gezichtsverlies te vermijden moest de overname van Monsanto dan ook succesvol afgerond worden. Maar ook Monsanto moest eieren voor zijn geld kiezen, als het niet wat verweesd in de landbouwproductenmarkt wou achterblijven. Allicht daarom ook dat het akkoord ging met een lager bod dan de minstens 130 dollar per aandeel waarop het eerder had gehoopt. Sommige analisten dachten in mei zelfs dat 140 à 150 dollar per aandeel nodig zou zijn om Monsanto te overtuigen zijn onafhankelijkheid op te geven. Ook de tegenvallende derdekwartaalresultaten en de bleke vooruitzichten als gevolg van lagere prijzen voor landbouwproducten, zullen het management van Monsanto ongetwijfeld mee hebben overtuigd het huwelijksaanzoek van Bayer toch maar al te aanvaarden.