Het tuinei voorbij

Met zijn Garden Egg heeft Peter Ghyczy een designicoon op zijn conto. Maar het verhaal van de Hongaars-Duitse ontwerper gaat evengoed over de Koude Oorlog, de migratie uit het Oostblok en functionalisme.

In het Brusselse designmuseum ADAM start deze week een expo over de legendarische designer Peter Ghyczy. Ghyczy zal altijd worden herinnerd door zijn Garden Egg: een pastillevormige outdoorzetel in polyurethaan die je kunt dichtklappen tot een ei. De designklassieker uit 1967 was geen commercieel succes. De vele kopieën die uit China de markt hebben overspoeld, deden de populariteit van de stoel wel goed, maar fnuikte alle commercie.

De Hongaars-Duitse ontwerper werkte na zijn studie architectuur bij het Duitse kunststofbedrijf Elastogran. Daar ontwierp hij vanaf 1967 prefabbouwonderdelen, keukens en meubilair in plastic, waaronder het Garden Egg. De stoel ging in 1970 in productie in West-Duitsland, maar de productie verhuisde al snel in het geheim naar het communistische Oost-Duitsland. Op die manier werd het Garden Egg indirect een symbool van de Koude Oorlog en de plasticrevolutie. In 1975 werd de productie stopgezet. Peter Ghyczys zoon Felix stapte in 1998 in het bedrijf en herlanceerde het Garden Egg. Maar ook toen werd de stoel geen succes. In de jaren zeventig keerde Ghyczy terug naar zijn minimalistische, architecturale, functionalistische meubelontwerpen. Met plastic werkte hij nooit meer, hij verkoos glas, hout, marmer, messing en koper.

De tentoonstelling viert vijftig jaar ontwerpgeschiedenis. Ghyczy groeide op in het communistische Hongarije, maar belandde in 1947 in een klooster waar de nonnen zich ontfermden over kinderen uit het Oostblok. Zijn terugkeer naar Boedapest was kort, want in 1956 moest de ontwerper opnieuw vluchten naar Oostenrijk en West-Duitsland door de Hongaarse opstand. Uiteindelijk kwam hij in Nederlands Limburg terecht, waar hij nog altijd een designstudio heeft, geleid door zijn zoon Felix.