Meer academicus dan politicus

Studentenjaren, een volledige loopbaan als hoogleraar, aangevuld met een beperkte lesopdracht na zijn emeritaat, het leverde Boudewijn Bouckaert een band van een halve eeuw met de Gentse universiteit op. Een hele periode, boordevol herinneringen, die nu te boek zijn gesteld.

Dit werk is wel meer dan het zuiver academische relaas van een terugblikkende emeritus. Het wemelt in het boek ook van meer persoonlijke en vooral politieke impressies. Want het feit dat jurist en filosoof Bouckaert een mooi academisch traject gereden heeft (met wellicht als kers op de taart een gastdocentschap in Harvard), weerhield er hem nooit van zijn politieke overtuiging uit te dragen.

Als student was Boudewijn Bouckaert in de tweede helft van de jaren zestig een kind van zijn tijd. Zonder naar extremen af te wijken, kon men hem als uitgesproken rood bestempelen. Niet onbelangrijk, zo bleek, voor wie aan de universiteit van de Arteveldestad een loopbaan wil uitbouwen. Maar hij evolueerde, door lectuur – de liberaal F.A. Hayek en andere klassiekers op kop – maar ook door zijn eigen ervaring en observatie, ook aan de andere kant van het IJzeren Gordijn. Zo werd stilaan de blauwe academicus die we kennen geboetseerd. Zijn liberale engagement begint bij een overtuiging, waardoor hij meer een bewegings- dan partijman werd. Bouckaert had zijn entrées in de ‘Mont Pélérin Society’, een gremium van uitgesproken liberaal geïnspireerde intellectuelen dat ooit door Hayek was opgericht.

Ergens was Bouckaert ook het Vlaamse en meer uitgesproken rechtse geweten van de liberale beweging, getuige de denktank Nova Civitas, die hij oprichtte. Ten tijde van de paarse regeringen werd de positie van Bouckaert in Open Vld complexer. Hij zocht een evenwicht tussen het vrij vertolken van de eigen mening en partijsolidariteit, maar met een autoritaire Guy Verhofstadt, die geen tegenspraak duldt, is zo’n oefening gedoemd te mislukken. Naarmate de spanning toenam, werd duidelijk dat een uitsluiting onvermijdelijk werd. Mede dankzij zijn goede band met Jean-Marie De Decker belandde hij bij LDD, waarvoor hij vier jaar lang in het Vlaams Parlement zat. Hij was er ook voorzitter van de commissie Onderwijs.