Duitsland stevent af op nieuwe verkiezingen, met de toekomst van kanselier Angela Merkel als inzet, verwacht Carsten Brzeski, de hoofdeconoom van ING Duitsland. Van een sterke Duits-Franse as en de broodnodige hervorming van de eurozone zal er zolang geen sprake zijn.
Hoe ziet u de politieke situatie verder evolueren?
CARSTEN BRZESKI. “Aangezien de regeringsonderhandelingen zijn uitgedraaid op een vertrouwensbreuk, lijkt het weinig waarschijnlijk dat dezelfde partijen opnieuw rond de tafel gaan zitten. Een nieuwe grote coalitie tussen de christendemocraten en sociaaldemocraten ligt moeilijk, omdat die laatsten een oppositiekuur verkiezen. Een minderheidsregering met de groenen of de liberalen vinden de meeste politici dan weer geen goed idee. Het meest realistische scenario is daarom nieuwe verkiezingen. Al bestaat er veel twijfel of het wel verstandig is na twee maanden alweer naar de kiezer te trekken. Mogelijk komt er toch eerst een tijdelijke minderheidsregering.”
Hoe komt bondskanselier Angela Merkel uit die episode?
BRZESKI. “Verzwakt. Dat de liberalen zijn weggelopen van de onderhandelingstafel, toont dat duidelijk aan. Een van Merkels beproefde tactieken is thema’s van andere partijen over te nemen. De liberalen zijn daar duidelijk op hun hoede voor. Ze willen niet nog eens in die val trappen. Als er nieuwe verkiezingen komen, wordt het lot van Merkel de inzet. Als ze meer stemmen kan winnen dan in september, komt ze alsnog versterkt uit dit verhaal. Als dat niet lukt, moet ze mogelijk aftreden. Dit wordt dus wellicht de cruciaalste periode uit het Merkel-tijdperk: kan ze aanblijven, of verdwijnt ze langs de achterdeur? Ze heeft wel nog twee troeven: intern staat er geen troonopvolger klaar en haar populariteit in Duitsland blijft groot.”
Wat betekent de politieke impasse voor Europa, en de hoop dat een nieuwe sterke Duits-Franse as na de verkiezing van Emmanuel Macron voor hervormingen zou zorgen?
BRZESKI. “Dit betekent op zijn minst uitstel. Normaal zouden de eerste voorstellen al in december op de Europese onderhandelingstafel komen. Dat zal nu niet gebeuren. De brexitonderhandelingen kunnen wel gewoon doorgaan, want daar heeft de Europese Commissie de leiding. De brexit is ook niet echt een controversieel thema in Duitsland. Over de toekomst van de eurozone zijn de meningen wel verdeeld in de Duitse politiek. Merkel heeft daar dus minstens tijdelijk geen mandaat.”
Zal de impasse ook op de Duitse economie wegen?
BRZESKI. “Niet onmiddellijk. De Belgische les heeft geleerd dat een economie best lang zonder regering kan. Als het goed draait, zoals in Duitsland vandaag, dan blijft het nog wel een tijd gewoon goed draaien. Op lange termijn is natuurlijk een regering nodig die de toekomst voorbereidt. Hoe langer we wachten met investeringen in pakweg de digitalisering, het onderwijs en de infrastructuur, hoe groter de achterstand wordt.”
Jasper Vekeman
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier